`အဲဒီေျမစာပံုေအာက္မွာ ကၽြန္ေတာ့္လယ္ေတြရွိတယ္´ လို႔ အသက္ ၅၄ ႏွစ္အရြယ္ လုိင္ခါးရြာသား ဂ်န္ဖာစိုင္းက ေျမစာပံုႀကီးကိုၾကည့္ၿပီး ျဖည္းျဖည္းခ်င္းေျပာပါတယ္။
ယခင္ကသည္ေနရာေတြအကုန္လံုးဟာလယ္စိုက္ကြင္းေတြ၊ ဥယ်ာဥ္ျခံေျမေတြျဖစ္ခဲ့ဖူးေပမဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ရွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ကစၿပီး သည္လယ္ကြင္းေတြထဲမွာ ေက်ာက္မီးေသြးစတင္တူးေဖၚခဲ့ၾကတယ္။ ရရွိတဲ့ေက်ာက္မီးေသြးေတြကိုေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုအတြက္အသံုးျပဳပါတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္း စီမံကိန္းအတြက္ သိမ္းယူခဲ့တဲ့လယ္ေျမေတြနဲ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့တဲ့ရြာေတြအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးခဲ့ေပမယ့္ အမွန္တစ္ကယ္တန္ဖုိးထက္မ်ားစြာနည္းပါးတယ္လုိ႔ ေဒသခံရြာသားေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
`ေလ်ာ္ေၾကးေလးနည္းနည္းပါးပါးေတာ့ေပးတာေပါ့။ အိမ္ေဆာက္ဖုိ႔မေလာက္ဘူး´ လို႔ အသက္ ၆၂ ႏွစ္အရြယ္ ေတာင္ပို႔လရြာသား ဦးေဂြကေျပာတယ္။
အိမ္တစ္လံုးကို ေငြက်ပ္တစ္သိန္းနဲ႔ လယ္တစ္ဧကကို က်ပ္တစ္ေသာင္းသာေပးခဲ့တယ္လို႔ ရြာသားေတြကေျပာၾကပါတယ္။
ေတာင္ပို႔လေက်းရြာလိုပဲ ေျပာင္းေရႊ႕ခံခဲ့ရတဲ့ လုိင္ခါးရြာသား ဂ်န္ဖာစိုင္းကလည္း `ေလ်ာ္ေၾကးေပးၿပီးေတာ့ ဘာမွလွည့္မၾကည့္ေတာ့ဘူး။ တစ္အိမ္တည္းေျပာင္းတာမဟုတ္ဘဲ ရြာလံုးကၽြတ္ေျပာင္းရေတာ့ တစ္ရြာလံုးလုိလိုဒုကၡေရာက္ၾကရတယ္။ မုိးရြာတာ ရႊံ႕ေတြက ဒူးေခါင္းေလာက္နဲ႔။ အိမ္ေတြေရႊ႕ ပစၥည္းေတြေရႊ႕။ ၀ါးတစ္လံုးႏုိင္ရင္ ၀ါးတစ္လံုးသယ္ ။ ကေလးေတြဆုိရင္ သက္ကယ္တစ္ခ်က္ႏိုင္ရင္ သက္ကယ္တစ္ခ်ပ္သယ္ပဲ´ လို႔ ၄င္းတို႔ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရပံုကို ျပန္ေျပာင္းေျပာျပပါတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းကိုဗဟိုျပဳၿပီး ငါးမိုင္ပတ္လည္မွာ ေက်းရြာေပါင္း ၂၅ ရြာရွိၿပီး ခန္႔မွန္းလူဦးေရ ၁၂,၀၀၀ ေက်ာ္ေနထုိင္တယ္လုိ႔ အစိုးရရဲ႕တရား၀င္စာရင္းေတြကေဖာ္ျပပါတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုဟာ အင္းေလးကန္ရဲ႕ အေနာက္ေတာင္ဖက္ ၁၃ မုိင္အကြာ၊ ကေလာၿမိဳ႕ရဲ႕ေတာင္ဖက္ ၂၂ မုိင္အကြာ၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕နယ္၊ တီက်စ္ေက်းရြာ မွာတည္ရွိၿပီး တစ္ႏွစ္ကို ေက်ာက္မီးေသြးတန္ေပါင္း ၆၄၀,၀၀၀ အသံုးျပဳလွ်က္ရွိတယ္လို႔ ပအို႔၀္လူငယ္အစည္းအရံုးက ေရးသားထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အဆိပ္သင့္မိုးတိမ္မ်ားအမည္ရ အစီရင္ခံစာမွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းစီမံကိန္းကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာ လယ္ယာေျမေတြနဲ႔ ေဒသခံေက်းရြာေတြကိုဖယ္ရွားၿပီး စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့တာပါ။
စီမံကိန္းစတုန္းက အမွတ္(၃) ျမန္မာ့သတၱဳလုပ္ငန္းဌာန၊ တရုတ္ႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသားအႀကီးစားစက္မႈေကာ္ပိုေရးရွင္း (China National Heavy Machinery Corporation – CHMC)၊ ေရႊသံလြင္ကုမၸဏီ၊ အေရွ႕ဖ်ားဖြ႕ံၿဖိဳးေရးကုမၸဏီ၊ ဧဒင္အုပ္စုကုမၸဏီ၊ ေအ၀မ္းကုမၸဏီႏွင့္ အထူးေဒသ(၆) စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတုိ႔က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာမွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုကထြက္ရွိလာတဲ့လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေတြကို တီက်စ္နဲ႔ မုိင္၄၀ အကြာမွာေဆာက္လုပ္ေနတဲ့ ပင္းပက္ သံမဏိစက္ရံုကိုအမ်ားဆံုးပို႔ေဆာင္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။
အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ကေျပာင္းကျပန္
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုေၾကာင့္ ေဒသခံေတြရဲ႕လူမႈစီးပြားပံုသ႑ာန္ေတြ ပ်က္စီးေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့အျပင္ ၄င္းေဒသရဲ႕သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုပါ အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲက်န္းမာေရးျပႆနာေတြပါ ျဖစ္လာတဲ့အတြက္ ေဒသခံေတြဟာ သူတို႕ရဲ့ ေရွ႕ေရးအတြက္ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနၾကပါတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းကထြက္လာတဲ့ ေျမစာပံုႀကီးကပိတ္ဆို႔လိုက္လို႔ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေရကန္ႀကီးထဲမွာ ထင္းရႈးပင္အေသေတြကုိေတြ႕ရပံု
ေက်းရြာေတြေရႊ႕ေျပာင္းခံလုိက္ရသလို စုိက္ပိ်ဳးစားေသာက္စရာလယ္ေျမေတြလည္း အသိမ္းခံလုိက္ရတာေၾကာင့္ က်ပန္းအလုပ္နဲ႔ ေတာင္ေပၚတက္ၿပီးထင္းခုတ္တဲ့အလုပ္ေတြဟာ ေဒသခံရြာသားေတြရဲ႕၀င္ေငြရွာတဲ့ အဓိကလုပ္ငန္းေတြျဖစ္လာပါတယ္။
` လူႀကီးေတြေတာင္သစ္ပင္ကိုခုတ္ၿပီးမီခိုေနရေတာ့ လူငယ္ေတြပိုဆုိးတယ္။ အလုပ္မရွိအကိုင္မရွိျဖစ္ၿပီး ပညာလည္းမတတ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အလုပ္လည္းရွာရတာခက္တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ကုန္တင္ကားေနာက္လုိက္ရင္းနဲ႔ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ရတာေတြျဖစ္လာတယ္´ လို႔ ၄င္းေဒသကိုသြားေရာက္ေလ့လာၿပီး အဆိပ္သင့္မုိးတိမ္မ်ား အစီရင္ခံစာကိုေရးသားရာမွာပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ပအုိ႔၀္လူငယ္အစည္းအရံုး၀င္ ဓါတုေဗဒဘြဲ႕ရတစ္ဦးကကေျပာပါတယ္။
စိုက္ပိ်ဳးစားေသာက္စရာ ေျမယာေတြနည္းသြားတာေၾကာင္ ေဒသခံေတြရဲ႕၀င္ေငြက်ဆင္းလာၿပီး ကေလးငယ္ေတြကို ေက်ာင္းမထားႏိုင္တဲ့သူေတြတျဖည္းျဖည္းနဲ႔မ်ားလာတယ္လို႔ ေဒသခံေတြကေျပာျပၾကပါတယ္။
`မိဘေတြက၀င္ေငြနည္းေတာ့ ေက်ာင္းမအပ္ႏိုင္ဘူးေလ။ ေက်ာင္းအပ္ေတာ့ ေက်ာင္း၀င္ေၾကးေတြဘာေတြ ေပးရေသးတယ္။ အလကားအပ္လုိ႔ရတာမွမဟုတ္တာ။ ေက်ာင္း၀င္ေၾကးမရွိ၊ စာအုပ္ဖုိးမရွိ၊ ေက်ာင္း၀တ္စံုမရွိ အဲဒီလိုေတြ´ လို႔ လယ္ ၁၀ ဧကအသိမ္းခံလိုက္ရတဲ့ တီက်စ္ရြာသားခြန္ေမာင္သိန္းက ေျပာျပတယ္။
အလုပ္အကုိင္ေပ်ာက္သြားရတဲ့ ေဒသခံအမ်ားစုဟာ သူတုိ႔ရဲ႕လယ္ေျမေတြေပၚမွာတည္ေဆာက္ထားတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုမွာအလုပ္လုပ္လိုၾကေပမယ့္ သူတို႕ရဲ့ပညာအရည္အခ်င္းမျပည့္စံုမႈေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္မရရွိခဲ့ၾကပါဘူး။ တစ္ေယာက္စႏွစ္ေယာက္စေလာက္သာ ၄င္းစက္ရံုမွာ အလုပ္သမားအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
`သူတို႔ကပညာတတ္မွေခၚတာကိုး။ လက္ရွိေနတဲ့ျပည္သူေတြက ပညာတတ္မေျပာနဲ႔ ၁၀ တန္းေတြ အထက္တန္းအဆင့္ေတာင္မေအာင္တဲ့သူေတြအမ်ားႀကီးပဲ´ လို႔ ခြန္ေမာင္သိန္းက သူတို႔ရဲ႕အခက္အခဲကိုေျပာပါတယ္။
လူမႈစီးပြား အကုန္ပ်က္ျပား
ေရႊ႕ေျပာင္းခံခဲ့ရတဲ့ေတာင္ပို႔လေက်းရြာနဲ႔ တီက်စ္ေက်းရြာၾကားထဲမွာ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းႀကီးနဲ႔အတူ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းကထြက္လာတဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးေျမစာခဲပံုႀကီးကေတာင္ႀကီးတစ္လံုးလိုျခားသြားပါတယ္။
ေက်ာင္းသားကေလးငယ္ေတြေက်ာင္းသြားရတဲ့အခါ အဲသည့္ေျမစာေတာင္ပံုႀကီးကိုျဖတ္သန္းသြားရၿပီး အဲဒီလမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာလည္း ေျမစာခဲသယ္ယူစြန္႔ပစ္ေနတဲ့ ကုန္တင္ကားႀကီးေတြဥဒဟုိသြားလာေနတာေၾကာင့္ အႏၲရာယ္အလြန္ျဖစ္မွာ ရြာသားေတြစိုးရိမ္ၾကပါတယ္။
`ေက်ာင္းသားေတြေက်ာင္းသြားေက်ာင္းျပန္အဲဒီ(ေျမစာပံု)နားမွာခိုကပ္ေနၾကတယ္။ ေဆာ့ေနၾကတာေလ။ မုိးရြာရင္ (ေျမစာပံု) ၿပိဳက်မွာ အဲဒီတစ္ခုေတာ့စိုးရိမ္တယ္´ လို႔ လိုင္ခါးေက်းရြာသား ဂ်န္ဖာစုိင္းကေျပာတယ္။
တူးေဖာ္ၿပီးသား ေက်ာက္မီးေသြးေတြကို ဓါတ္အားေပးစက္ရံုကိုမပို႔ခင္ ေက်းရြာခ်င္းဆက္သြယ္သြားလာတဲ့ လမ္းေတြေဘးမွာပံုထားတာေတြ႕ရတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးေတြက ေနအပူရွိန္နဲ႔အလိုလိုမီးေတာက္ေလာင္ေနတယ္။ ျဖတ္သြားျဖတ္လာေတြက မီးေတာက္ေနတဲ့ေက်ာက္မီးေသြးေတြကိုမနင္းမိေအာင္သတိထားၿပီးသြားလာရတယ္။
ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းတစ္၀ိုက္မွာ ဖံုတေထာင္းေထာင္းထေနၿပီး အနီးနားကေက်းရြာေတြရဲ႕ အိမ္ေခါင္မုိးေတြေပၚမွာေရာ သီးႏွံစိုက္ခင္းေတြေပၚမွာပါ ေျမစာမႈန္႔ဖံုေတြေတြ႕ရပါတယ္။
တီးက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းကထြက္လာတဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးေတြကို ေလာင္စာအျဖစ္အသံုးျပဳၿပီးလည္ပတ္ေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံု
ေက်ာက္မီးေသြးမုိင္းတြင္းစတင္တူးေဖာ္စဥ္က မုိင္းခြဲရတာေၾကာင့္ ေျမႀကီးေတြတုန္ခါၿပီး တီက်စ္ရြာမွာတည္ထားတဲ့ ေရွးေဟာင္းေစတီတစ္ဆူၿပိဳသြားခဲ့ပါတယ္။ ၄င္းေစတီေလးမွာႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဘုရားပြဲက်င္းပေလ့ရွိပါတယ္။ ယခုခ်ိန္မွာေတာ့ ဘုရားမရွိေတာ့တာေၾကာင့္ ၄င္းဘုရားပြဲလည္းမက်င္းပရေတာ့ဘူးလို႔ ေဒသခံေတြက ဆုိပါတယ္။
` တန္ခူးသီတင္းကၽြတ္ဆိုရင္ ပဌာန္းရြတ္ပြဲတုိ႔ ဆီမီးတစ္ေထာင္တုိ႔လုပ္တယ္။ ဘုရားပြဲကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေဆြမ်ိဳးေတြ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္းျပန္ဆံုရတာေလ။ အခုေတာ့ေစတီလည္းမရွိေတာ့ဘူး။ စိတ္ဆုိးေတာ့ေရာဘာတတ္ႏိုင္မွာလည္း ။ သူတို႔လက္ခုပ္ထဲကေရေတြပဲေလ´ လို႔ အသက္ ၄၅ ႏွစ္အရြယ္ တီက်စ္ရြာသားစိုက္ပ်ိဳးေရးသမားတစ္ဦးက ေစတီၿပိဳသြားတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူ႔ခံစားခ်က္ကိုဖြင့္ဟတယ္။
ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းတာ၀န္ယူထားတဲ့ကုမၸဏီက ၿပိဳသြားတဲ့ေစတီကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေပးမယ္ဆုိေပမယ့္ ယေန႔အခ်ိန္ထိျပန္လည္တည္ေဆာက္ေပးျခင္းမရွိေသးပါဘူး။ ၿပိဳက်သြားတဲ့ေစတီေနရာကို လူေတြမ၀င္ႏုိင္ေအာင္ ၀ါးကတ္နဲ႔ ရာဇမတ္ကာထားတာေတြ႕ရတယ္။
တီက်စ္လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုကေန ေဒသခံေက်းရြာအခ်ိဳ႕ကို လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေထာက္ပံ့ေပးထားေပမယ့္လည္း ၄င္းစက္ရံုေၾကာင့္ ေဒသခံေတြဆံုးရံႈးမႈကပိုႀကီးမားတယ္လို႔ ဆုိၾကပါတယ္။
`လွ်ပ္စစ္ေပးတာလည္း အလကားေပးတာမွမဟုတ္တာ။ မီတာတစ္လံုး ႏွစ္သိန္းခြဲဆိုလည္း ကိုယ့္ဖာသာေပးရတာပဲ။ ဒီရြာဆုိရင္ လယ္လည္းပ်က္၊ ရြာလည္းေရႊ႕ရ။ ပညာေရးလည္းေနာက္က်၊ က်န္းမာေရးလည္းထိခိုက္တယ္´ လုိ႔ တီက်စ္ေက်းရြာသား ခြန္ေမာင္သိန္းကေျပာပါတယ္။
အသိမ္းမခံရဘဲက်န္ခဲ့တဲ့ သူပိုင္တဲ့လယ္ကြက္ေလးထဲကိုေရသြင္းရတာခက္ခဲလာတာေၾကာင့္ သီးႏွံျဖစ္ထြန္းမႈက်ဆင္းလာတာေတြ႕ရတယ္။ သူစုိက္ပ်ိဳးထားတဲ့ ပိုးကိုက္ေနတဲ့ေဂၚဖီပင္ေတြေပၚမွာ ေျမစာမႈန္႔ေတြတင္ေနၿပီး လယ္ကြက္ေျမေတြပက္ၾကားအက္ေနတယ္။
သဘာ၀၀န္းက်င္နဲ႔ က်န္းမာေရး
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဓိကတူးေဖာ္ေနတဲ့ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းသုိက္ႀကီး ၁၆ ခုရွိေနၿပီး ေက်ာက္မီးေသြးတန္သန္းေပါင္း ၂၆၀ နီးပါးထုတ္လုပ္ႏုိင္မယ္လုိ႔ခန္႔မွန္းထားပါတယ္လို႔ စြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေဖာ္ျပထားခ်က္အရ တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းဟာ ပဥၥမအမ်ားဆံုးထုတ္လုပ္ႏုိင္တဲ့ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အႀကီးဆံုး ေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုကို တနသၤာရီတုိင္းအတြင္း တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္းမွာထည့္သြင္းထားၿပီး ဓါတ္အား ၄၀၀၀ မဂၢါ၀ပ္ထုတ္လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုဟာ ၁၂၀ မဂၢါ၀ပ္ထုတ္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီ္ေက်ာက္မီးေသြး တြင္းကေန တစ္ရက္ကို ေက်ာက္မီးေသြးတန္ခ်ိန္ ၁၇၀၀ နဲ႔ ၂၀၀၀ အၾကားတူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ပါတယ္။ ၄င္းေက်ာက္မီးေသြးေတြကို အသံုးျပဳတဲ့လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုကေန တစ္ရက္ကို ေက်ာက္မီးေသြးျပာမႈန္႔ တန္ ၁၀၀ ကေန ၁၅၀ ၾကားထုတ္လႊတ္တယ္လို႔သိရပါတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းအနီးလယ္ကြင္းမ်ားကိုျဖတ္၍ အိမ္ျပန္လာေသာ သားအဖႏွစ္ဦး
ဓါတ္အားေပးစက္ရံုက မီးရိႈ႕ၿပီးတဲ့ေက်ာက္မီးေသြးျပာမႈန္႔ေတြကို စြန္႔ထုတ္တဲ့အခါ ျပာမႈန္႔ေတြဟာ ေကာင္းကင္ေပၚမွာ လြင့္ေမ်ာေနၿပီး အနီးအနားေက်းရြာေတြကို ပ်ံ႕လြင့္ေရာက္ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးမီးရိႈ႕တဲ့အခါမွာလည္း မီးေလာင္ေညွာ္န႔ံဟာ အလြန္ျပင္းထန္တယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ဆုိပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ ဓါတ္အားေပးစက္ရံုနဲ႔ ကပ္လ်က္တည္ရွိေနတဲ့ ေတာင္ပို႔လ၊ သာယာကုန္းနဲ႔ ျပင္သာေက်းရြာေတြဟာ ေက်ာက္မီးေသြးျပာမႈန္႔ေတြရဲ႕ဒါဏ္နဲ႔ေညွာ္န႔ံကို အမ်ားဆံုးခံရပါတယ္။
` က်န္းမာေရးအတြက္ထိခိုက္တာ ေက်ာက္မီးေသြးျပာေတြေရာ ဖံုမႈန္႔ေတြပါရႈေနရတာ။ ၾကာရင္ဒီဘက္ပိုင္းမွာေနတဲ့သူေတြက အဆုတ္ေရာဂါေတြျဖစ္ၿပီးေတာ့ အသက္တုိလိမ့္မယ္´ လို႔ တီက်စ္ရြာသားခြန္ေမာင္သိန္းက သူ႔ရဲ႕ထင္ျမင္ခ်က္ကိုေျပာျပတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးမုိင္းကထြက္တဲ့မီးခိုးေတြ၊ ဖံုမႈန္႔ေတြနဲ႔ ေရဆိုးေရညစ္ေတြေၾကာင့္ ၄င္းေဒသတစ္၀ိုက္မွာေနထုိင္တဲ့သူအခ်ိဳ႕ အေရျပားယားယံတဲ့ က်န္းမာေရးျပႆနာေတြၾကံဳေတြ႕လာရတယ္လို႔လည္း ၄င္းေဒသကိုအစီရင္ခံစာေရးဖို႔သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့တဲ့သူေတြနဲ႔ ရြာသားအခ်ိဳ႕ကေျပာၾကပါတယ္။
`အေရျပားယားယံတာလည္း စက္ရံုကထြက္လာတဲ့မီးခိုးကတစ္ဆင့္ရြာခ်တဲ့မိုးေရကိုခ်ိဳးတယ္သံုးတယ္၊ ေသာက္တယ္။ အဲဒီကတစ္ဆင့္ၿပီးေတာ့မွ အေရျပားေတြယားယံလာတယ္။ တျခားေနရာေတြမွာမျဖစ္ဘူး။ စက္ရံုနဲ႔နီးတဲ့နားမွာပဲျဖစ္ၾကတာ´ ပအုိ႔၀္လူငယ္အစည္းအရံုး၀င္ ဓါတုေဗဒဘြဲ႕ရက ၄င္းရဲ႕ေတြ႕ရွိခ်က္ကိုေျပာျပတယ္။
အသိမ္းမခံရဘဲက်န္ခဲ့တဲ့ လယ္ေျမအနည္းငယ္မွာစုိက္ပ်ိဳးထားတဲ့သီးႏွံေတြဟာလည္း ေက်ာက္မီးေသြးျပာမႈန္႔ေတြနဲ႔ ေျမစာမႈန္႔ေတြေၾကာင့္ သီးႏွံအထြက္ေလ်ာ့လာတယ္လို႔ ေဒသခံစုိက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ေနသူေတြကေျပာၾကပါတယ္။
ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းကစြန္႔ထုတ္လိုက္တဲ့ ေရဆုိးေရညစ္ေတြကလည္း စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းကို ထိခုိက္ေစတယ္လို႔ဆုိၾကပါတယ္။
ေရစုပ္စက္ေတြနဲ႔စုပ္ထုတ္လိုက္တဲ့ မုိင္းတြင္းကထြက္တဲ့ေရေတြဟာ တီက်စ္ရြာအေနာက္ဖက္ကိုစီးဆင္းသြားၿပီး အင္းေလးကန္ထဲကိုစီး၀င္တဲ့ ဘီလူးေခ်ာင္းထဲကို စီး၀င္ပါတယ္။ မုိင္းတြင္းကထြက္လာတဲ့ေရေတြစီးဆင္းလာတဲ့ ေခ်ာင္းရိုးက်ဥ္းေလးထဲကေရေတြဟာ မီးခိုးေရာင္သမ္းေနတာေတြ႕ရတယ္။
၄င္းေဒသတစ္၀ိုက္မွာ ေဂၚဖီ၊ ၾကက္သြန္၊ အာလူးနဲ႔ စပါးေတြကို အဓိကထားစိုက္ၾကၿပီးတျခားရာသီေပၚသီးႏွံေတြလည္း စုိက္ပ်ိဳးၾကပါတယ္။
`ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းကထြက္တဲ့ေရေတြကို ဆယ္ေခါင္းရြာဘက္ေတြ တီက်စ္ရြာေတြမွာသံုးၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္တို႔အျမင္နဲ႔ေျပာရရင္ေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးက အနည္အႏွစ္ေတြပါလာေတာ့ လယ္ကန္သင္းမွာ အႏွစ္ေတြတက္လာတယ္။ အပင္ေတြအားသာမႈအမ်ားႀကီးကြာသြားတယ္။ သိပ္မျဖစ္ထြန္းဘူး´ လုိင္ခါးေက်းရြာသား ဂ်န္ဖာစိုင္းကေျပာတယ္။
ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းကထြက္လာတဲ့ ေျမက်စ္စာပံုႀကီးေၾကာင့္ ေတာင္က်ေခ်ာင္း ေရစီးေရလာပိတ္ဆုိ႔သလိုျဖစ္ၿပီး ေတာင္ပို႔လရြာအနီးမွာ ေရကန္ႀကီးႏွစ္ကန္ျဖစ္လာပါတယ္။ ၄င္းေရကန္ႀကီးေၾကာင့္လယ္ယာေျမအမ်ားအျပားလည္း နစ္ျမဳပ္ကုန္ပါတယ္။ ေရကန္ႀကီးထဲမွာ ေသဆံုးေနတဲ့ ထင္းရႈးပင္ေတြလည္းေတြ႕ရတယ္။
ေက်ာက္မီးေသြးမုိင္းတြင္းေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရေၾကာေတြအေျပာင္းအလဲျဖစ္ကုန္တယ္လို႔လည္းဆုိၾကပါတယ္။ ဓါတ္အားေပးစက္ရံုနဲ႔ကပ္လ်က္တည္ရွိတဲ့ သာယာကုန္းေက်းရြာေျမာက္ဘက္က ေရကန္ႀကီးဟာ ေက်ာက္မီးေသြးမုိင္းတူးၿပီးေနာက္ပိုင္း တစ္ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ခမ္းေျခာက္သြားပါတယ္။ ယခင္က ငါးေတြအမ်ားအျပားရွိခဲ့တဲ့ေရကန္ႀကီးထဲမွာ ေက်ာက္တံုးေတြပဲက်န္ေနတာေတြ႕ရတယ္။
အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္သြားတဲ့ ေဒသခံရြာသားေတြကလည္း ေတာင္ေပၚတက္ၿပီး သစ္ခုတ္၊ ထင္းခုတ္အလုပ္ေတြလုပ္ကိုင္လာတာေၾကာင့္ ၄င္းေဒသမွာ သစ္ေတာေတြ အလ်င္အျမန္ျပဳန္းတီးလာၿပီး အနာဂတ္မွာ ေရထြက္ရင္းျမစ္ေတြကိုပါ ထိခုိက္လာမွာစိုးရိမ္ရတယ္လို႔ ၄င္းေဒသကိုသြားေရာက္ေလ့လာၿပီး အဆိပ္သင့္မုိးတိမ္မ်ား အစီရင္ခံစာကိုေရးသားရာမွာပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ပအုိ႔၀္လူငယ္အစည္းအရံုး၀င္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူကေျပာပါတယ္။
၄င္းကပဲ တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၄င္းရဲ႕အျမင္ကိုအခုလိုေျပာျပပါတယ္။
`လူဦးေရေတြလည္း တစ္ျဖည္းျဖည္းပိုမ်ားလာတယ္။ စုိက္ပ်ိဳးစရာေျမေတြလည္းမရွိေတာ့ဘူးဆိုေတာ့ သူတုိ႔ဘ၀ အာမခံခ်က္လည္းမရွိဘူးျဖစ္ေနတယ္။ လယ္ယာေျမေတြ ပိုင္ဆုိင္ခြင့္ဆုံးရံႈးတယ္။ အသက္ရွင္ဖို႔ ခက္ခက္ခဲခဲ ရုန္းကန္ေနရတယ္။ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပံုစံတစ္မ်ိဳးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာ(ခံေနရတာ)ပါပဲ´။ ။
ဤေဆာင္းပါးတြင္ထည့္သြင္းေရးသားထားေသာအမည္မ်ားကိုလႊဲေျပာင္းထားပါသည္။
မူရင္း။ ။ Yangon PressInternational
