လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္သူမ်ားပါ ပါ၀င္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ေကာ္မတီ နွင့္ ေကာ္မရွင္မ်ား အား ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ အျဖစ္ အတင္းအၾကပ္သတ္မွတ္ ခိုင္းျခင္းမွာ မမွန္ပါ။ သူရဦးေရႊမန္း၏ သား တိုးနိုင္မန္း ဆိုသူမွာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ မဟုတ္ပါဘဲလွ်က္ လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႕ေပးသည့္ ေကာ္မရွင္တခုထဲတြင္ ပါေနသည္ ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္ ထြက္ေပၚလွ်က္ရွိသည္။ ယင္းကို ဟုတ္မဟုတ္ စီစစ္သင့္ပါသည္။
၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေအာက္သို႕ပင္နွိမ့္ခ်စြာ ေခါင္းငံု႕၀င္ေရာက္ပါလွ်က္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကဲ့သို ့ ကမာၻသိ လူထုေခါင္းေဆာင္ မ်ိဳးကို တိုင္းနွင့္ ျပည္နယ္ အဆင့္ေလာက္မွာသာ အလုပ္ေပး ထားျခင္းမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ပါ။ စစ္အာဏာရွင္မ်ား၏ ဖြဲ႕စည္းပံုဆိုင္ရာ လွည့္ကြက္ မ်ားကို ေဖၚထုတ္ ဆန္႕က်င္လႈပ္ရွား သင့္ၾကပါသည္။
(၁) ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္နွင့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္တို ့က ဖြဲ႕စည္းေပးလိုက္သည့္ ေကာ္မတီ နွင့္ ေကာ္မရွင္မ်ားတြင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္ မ်ားျဖင့္သာ ပါ၀င္ဖြဲ႕စည္းပါက ၂၀၀၈ ခုနွစ္ အေျခခံဥပေဒအရပင္ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ သတ္မွတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ သို႕ရာတြင္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ မဟုတ္သူမ်ားပါ ပါ၀င္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ေကာ္မတီ နွင့္ ေကာ္မရွင္ မ်ားျဖစ္လွ်င္မူ ယင္းတို႕ကို ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ မသတ္မွတ္နိုင္ဟု ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးက ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ပါက ယင္းဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို လက္ခံရမည္သာ ျဖစ္သည္။
(၂) လႊတ္ေတာ္သို႕ ျပန္ၾကားသည့္ သမတ ဦးသိ္န္းစိန္၏ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၀) ရက္ေန႕ပါစာအရ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ရံုးက တင္သြင္းခဲ့၍ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးက ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျပီးျဖစ္သျဖင့္ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းရန္ မျဖစ္နိုင္ ေတာ့ ဟူေသာအခ်က္သည္ သဘာ၀ က်သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးမွာ အျမင့္ဆံုးတရားရံုးျဖစ္ေန သျဖင့္ မိမိဆံုးျဖတ္ထားသည္ကို မိမိျပန္ျပင္ရမည္ဆိုလွ်င္ တရားရံုးဟူ၍ပင္ ေခၚ၍မရနိုင္ပါ။ တခ်ိန္တည္းတြင္ ခြဲခြဲျခား ျခား မစဥ္းစားခဲ လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား သက္သက္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထား လွ်င္ပင္ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္မသတ္နိုင္ ဟု တရားရံုးက ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါက ယင္းမွာလည္း လြဲေခ်ာ္ေနျပန္ပါသည္။
(၃) ယေန႕ ၾသဂုတ္လ (၂၁) ရက္ေန႕နံက္ ဘီဘီစီ အင္တာဗ်ဴးတြင္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဘုန္းျမင့္ ေအာင္ ေျဖၾကား သြားသည္တို ႕အနက္ ေအာက္ပါ နွစ္ခ်က္မွာ လက္ခံနိုင္ဘြယ္မရွိပါ။
(က) သမတ ဦးသိန္းစိန္ အဆိုျပဳသည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ေရးကို လက္မခံနိုင္ရျခင္းမွာ လႊတ္ေတာ္ဘက္က အားနည္းခ်က္ ျဖစ္သြားမည္ကို မလိုလား၊ ၄င္းတို႕ဘက္က အမွန္ဟု ယူဆသည္။
(ခ) ဦးသိန္းစိန္ ခန္႕ထားသည့္ အစိုးရ ၀န္ၾကီးအဖြဲ႕၀င္မ်ားတြင္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံထားရသူမ်ား မပါ၀င္ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္က ၄င္းတို႕အား ျပည္ေထာင္စု အဆင့္သတ္မွတ္သည္။ လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းသည့္ ေကာ္မတီ၊ ေကာ္မရွင္မ်ားတြင္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ ခံထားရသူမ်ား မပါ၀င္ေသာ္လည္း အစိုးရ က ၄င္းတို႕အား ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ သတ္မွတ္လက္ခံရမည္ ျဖစ္သည္။
ဦးဘုန္းျမင့္ေအာင္ ၏ အထက္ပါ တင္ျပခ်က္ နွစ္ခ်က္အေပၚ ေအာက္ပါအတိုင္းသံုးသပ္သည္။
(က) လႊတ္ေတာ္ဘက္က အားနည္းခ်က္ ျဖစ္ျခင္း မျဖစ္ျခင္း မွာ အဓိက မဟုတ္ပါ။ State Institutions ဟုေခၚသည့္ တိုင္းျပည္ တည္ေဆာက္မႈ အေဆာက္အအံုတစံုလံုး ပံုမွန္လည္ပတ္ေရး အေျခခံကသာ ၾကည့္ရန္လိုပါသည္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္သူမ်ားပါ ပါ၀င္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ေကာ္မတီ နွင့္ ေကာ္မရွင္မ်ား အား ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ အျဖစ္ အတင္းအၾကပ္သတ္မွတ္ ခိုင္းျခင္းမွာ မမွန္ပါ။ သူရဦးေရႊမန္း၏ သား တိုးနိုင္မန္း ဆိုသူမွာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ မဟုတ္ပါဘဲလွ်က္ လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႕ေပးသည့္ ေကာ္မရွင္တခုထဲတြင္ ပါေနသည္ ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္ ထြက္ေပၚလွ်က္ရွိသည္။ ယင္းကို ဟုတ္မဟုတ္ စီစစ္သင့္ပါသည္။
(ခ) Presidential System ဟုေခၚသည့္ သမတ စနစ္ကို က်င့္သံုးသည့္ နိုင္ငံမ်ားတြင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္သူမ်ားအား အစိုးရအဖြဲ႕ ၀င္မ်ားအေနျဖင့္ ခန္႕ခြင့္ရွိသည္။ ယင္းကို တကမၻာလံုးတြင္ က်င့္သံုး လွ်က္ ရွိသည္။ ဤစနစ္ကို မၾကိဳက္လွ်င္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးေဆာင္သည့္ ပါလီမန္စနစ္ကို ေျပာင္းရပါမည္။ ယင္းတြင္အစိုးရ အဖြဲ႕၀င္မ်ား အားလံုးသည္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္ စားလွယ္မ်ား ျဖစ္ရပါမည္။
သမတစံနစ္ကို လက္ခံက်င့္သံုးလွ်င္မူ လႊတ္ေတာ္အား သမတဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရဖြဲ႕စည္းပံုနွင့္ တထပ္တည္း စဥ္းစား၍မရပါ။ လႊတ္ေတာ္ က ဖြဲ႕ေပးလိုက္သည့္ ရိုးရိုးေကာ္မတီ နွင့္ ေကာ္မရွင္မ်ားတြင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္သူမ်ား ပါ၀င္ျခင္းမွာ ျပသနာမဟုတ္ပါ။ သို႕ရာ တြင္ လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းေပးလိုက္ျပီး ျပည္ ေထာင္စု အဆင့္ ရွိေစလိုသည့္ ေကာ္မတီ နွင့္ ေကာ္မရွင္မ်ားတြင္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ မဟုတ္သူမ်ားအား ပါ၀င္ေစလွ်င္မူ ေဖါင္းပြျပီးတုိင္းျပည္အတြက္၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ျဖစ္သြားပါမည္။ မလိုလားအပ္ေသာ ျပသနာမ်ား ေတာက္ ေလွ်ာက္ ေပၚနိုင္ပါသည္။
(၄) ဤ အၾကပ္အတည္းကို ေက်ာ္လႊားရန္မွာ တနည္းသာရွိသည္။ ယင္းမွာ သမတ ဦးသိန္းစိန္ အၾကံေပးသည့္အတိုင္း ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္လိုက္ရန္ျဖစ္သည္။ စင္စစ္အားျဖင့္မူ ဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္လည္း ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ျခင္လြန္းလွလို႕ေတာ့ ဟုတ္ပံုမရပါ။ အျခားထြက္ေပါက္ ရွာ၍ မေတြ႕သျဖင့္သာ ျဖစ္ပံုရသည္။ အရင္းခံျပသနာမွာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ဆိုင္ ရာ တရားရံုးတရားသူၾကီးမ်ားအေပၚ အယံုအၾကည္ နည္းၾကသည့္ ေနာက္ခံျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ သမတ ဦးသိန္းစိန္ စိတ္ၾကိဳက္ ခန္႕ခဲ႕သည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ေနသည္။ ၄င္းတို႕အား ဦးသိန္းစိန္က စဥ္းစားခဲ့ရာ၌ အဂတိ တရားေလးပါးျဖစ္ေသာ ဆႏၵာ၊ ေဒါသ၊ ဘယာ၊ ေမာဟ ကင္းစြာ လြတ္လပ္၊ ဘက္မလိုက္ဘဲ ထက္ျမက္ရဲတင္းစြာ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္မည္႕ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း ၄င္း၏ စာအရ ထင္ရွားေနသည္။
အမ်ိဳးသား ညီလာခံတြင္ တာ၀န္ေက်ပြန္စြာထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္၍ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းဟူသည္မွာ နိုင္ငံေရးအရ စဥ္းစားျခင္း ျဖစ္သည္။ ခုိင္းတာလုပ္မည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အျဖစ္ ယံုၾကည္၍ ခန္႕ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္မွာ ထင္ရွားေနသည္။ ဤသည္ကို လံုး၀ လက္မခံသင့္ပါ။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ဆိုင္ရာ တရားရံုး၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဆန္႕က်င္ၾကျခင္းမွာ ဤ အေျခခံေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဤ အေျခခံကို အျမန္ဆံုးျပန္ျပင္ျပီးမွသာ အျမင့္ဆံုးတရားရံုးမ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေလးစားလိုက္နာသည့္ အစဥ္အလာေကာင္းအား ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ စတင္ ထူေထာင္နိုင္ပါမည္။
(၅) ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို စတင္ျပင္ဆင္ရန္မွာ ယခုအခ်ိန္ေကာင္းျဖစ္သည္။ အခန္း (၆) တရားစီရင္ေရးနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း ေသာ က႑တစံုလံုးကို ျပင္လိုက္ရန္ျဖစ္သည္။ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုးကို သီးျခားခြဲထုတ္ထားသည့္ အျပင္ တရား သူၾကီးမ်ားအား သမတ လုပ္သူကစိတ္ၾကိဳက္ခန္႕ခြင့္ ျဖဳတ္ခြင့္ ရွိေသာ ျပဌာန္းခ်က္ ပါရွိေနသမွ် ကာလပတ္လံုး မည္သည့္အခါတြင္မွ် ဥပေဒစိုးမိုးေရး မရွိနိုင္ပါ။ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုးမ်ားအား သီးျခားခြဲထုတ္ထားသည့္ ျပဌာန္း ခ်က္ကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရန္လိုပါမည္။ တည္ဆဲ ၁၉၅၉ ခုနွစ္ တပ္မေတာ္ဥပေဒကို အသက္သြင္းရန္လိုပါမည္။ လြတ္လပ္၊ ဘက္မလိုက္၊ ထက္ျမက္ေသာ တရားစီရင္ေရး ယႏၱယားၾကီးေပၚေပါက္လာေအာင္ တရားသူၾကီး ခ်ဳပ္မ်ား အား မည္သို႕ခန္႕သင့္ ျဖဳတ္သင့္သည္ကို လူထုထံမွ သေဘာထားေတာင္းခံသည့္ လႈပ္ရွားမႈၾကီး စတင္သင့္ပါသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ စပ္လွ်ဥ္းေသာ ကိစၥမ်ားကို စစ္အစိုး၇က ဖြဲ႕စည္းေပးထားေသာ လႊတ္ေတာ္ ကြက္ကြက္ ကေလးအတြင္းမွာသာ စဥ္းစားျခင္းမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ေတာ့ပါ။ လူထုမ်ားပါ ပါ၀င္ပတ္သက္ခြင့္ရေအာင္၊ လူထု၏ သေဘာ ဆႏၵမ်ားက်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ထုတ္ေဖၚခြင့္ ရေအာင္ သက္ဆိုင္ရာ နိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ လူထုအသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ သတင္း ဌာနမ်ားက ကမကထ ျပဳၾကမည္ဆိုလွ်င္ စစ္မွန္ေသာ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ပါမည္။
(၆) ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ျပီးေနာက္ တရားသူၾကီးမ်ားအား အစမွအဆံုး အသစ္ျပန္ခန္႕နိဳင္သည္။ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ သတ္မွတ္ေရး ကိစၥအားလည္း အတိအက် ထည့္သြင္းျပဌာန္းနိုင္သည္။ သို႕မဟုတ္ပါက ေဒၚေအာင္စုၾကည္ ဦးေဆာင္ ေသာ ေကာ္မတီသည္ပင္ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္မရွိေတာ့ျပီမွာ ေသခ်ာသည္။ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္မရွိလွ်င္ တိုင္း နွင့္ ျပည္နယ္ အဆင့္သာ ရွိပါမည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေအာက္သို႕ပင္ နွိမ့္ခ်စြာ ေခါင္းငံု႕၀င္ေရာက္ပါလွ်က္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကဲ့သို ့ကမာၻသိ လူထုေခါင္းေဆာင္ မ်ိဳးကို တိုင္းနွင့္ ျပည္နယ္ အဆင့္ေလာက္မွာသာ အလုပ္ေပး ထားျခင္းမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ပါ။ စစ္အာဏာရွင္မ်ား၏ ဖြဲ႕စည္းပံုဆိုင္ရာ လွည့္ကြက္ မ်ားကို ေဖၚထုတ္ ဆန္႕က်င္လႈပ္ရွား သင့္ၾကပါသည္။
ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
၂၀၁၂ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၁) ရက္
