0 အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ လူငယ္မ်ား၏တာ၀န္ အပိုင္း(၅)

Researcher

Mg Si Thu

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအယူအဆ

၁။ မူလအေျခခံသေဘာတရား
၂။ က်င့္၀တ္သိကၡာ


မူလအေျခခံသေဘာတရားမ်ား

ျမန္မာႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အယူအဆမ်ာသည္ အေျခခံအားျဖင့္ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အဆံုးအမမ်ားမွ ဆင္းသက္ လာသည္ဟု ယူဆရပါသည္။
ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားအရ အေနာ္ရထားမင္းမွသည္ သီေပါမင္းအထိ ခတ္ အဆက္ဆက္၌ က်င့္သံုးခဲ့ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္မ်ားသည္ အႂကြင္းမဲ့သက္ဦးဆံအပိုင္းဘုရင္စနစ္အတြင္း ျဖတ္သန္းခဲ့ သည္သာျဖစ္ေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေရွးေခတ္ျမန္မာႏိုင္ငံေရးအယူအဆ၌ ထူးျခားေသာ အေတြးအေခၚအယူအဆမ်ား မေတြ႕ရဘဲ မင္းက်င့္ တရား(၁၀)ပါး နာယကဂုဏ္(၆)ပါးဟူေသာ က်င့္၀တ္သိကၡာမ်ားအေပၚ အေျခတည္၍ တိုင္းျပည္အား စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့ၾကေလသည္။

မင္းက်င့္တရား(၁၀)ပါး

1.လွဴဒါန္းျခင္း
2.သီလေဆာက္တည္ျခင္း
3.ေပးကမ္းစြန္႕ႀကဲျခင္း
4.ရိုးသားတည္ၾကည္ေျဖာင့္မတ္ျခင္း
5.ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕ျခင္း
6.အဌဂၤသီလ ေဆာက္တည္ျခင္း
7.အမ်က္မထြက္ျခင္း
8.သည္းခံျခင္း
9.ျပည္သူကို မၫွဥ္းဆဲျခင္း
10.ျပည္သူကို မဆန္႕က်င္ျခင္း စသည္တို႕ျဖစ္ပါ၏။
(မွန္နန္းမဟာ ရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး။ စာ -၃၈)


ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးအယူအဆမ်ား၏ မူလအေျခခံအေၾကာင္းတရားမ်ားသည္-
မင္းက်င့္တရား(၁၀)ပါး ဟူေသာ က်င့္၀တ္သိကၡာမ်ားပင္ ျဖစ္ေပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ တိုင္းျပည္အားစီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ စနစ္အားျဖင့္(၂)မ်ဳိးႏွစ္စားရွိခဲ့ၿပီး တနည္း အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းတေလ်ာက္ ထြန္းကားခဲ့ေသာ အႂကြင္းမဲ့သက္ဦးဆံပိုင္စနစ္အား လံုး၀ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစ၍ သမၼတ ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ခဲ့ၾကပါ သည္။
ထို႔သို႔ထူေထာင့္ခဲ့ရာ၌ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး (၁၉၄၈-၁၉၆၂)ထိ ပါလီမန္မိုဒီမိုကေရစီစနစ္အား ၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒ ျဖင့္(၁၄) ႏွစ္ၾကာအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၆၂)မတ္လ (၂)ရက္ေန႔၌ စစ္တပ္မွအာဏာသိမ္း၍ အုပ္ခ်ဳပ္ေစၿပီး (၁၉၇၄-၁၉၈၈)ထိ စစ္တပ္မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အရပ္ဘက္သို႔ အသြင္ေျပာင္း၍ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ ဟုေခၚေသာ တပါတီအုပ္ခ်ဳပ္ေသာစနစ္ျဖင့္ (၁၉၇၄) ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒအား ျပဌာန္းကာ တိုင္းျပည္အား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါသည္။
ဤအေျခအေနမ်ားအားေလ့လာေသာအခါ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး၌ အယူအဆအေတြးအေခၚမ်ားသည္ အေနာက္တိုင္း ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚမ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုရေပမည္။
မ်က္ေမွာက္ကာလ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနအေပၚ၌ ေရွးေခတ္ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အယူအဆမ်ား၏ သက္ေရာက္ မႈ အတိုင္းအတာ(သို႔မဟုတ္) ေရွးေခတ္ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအယူအဆမ်ားသည္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ အေပၚ မည္မွ်အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈရွိသနည္း ဆိုေသာေမးခြန္းအား ဤေနရာမွေျဖဆိုလွ်င္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မရွိ ေၾကာင္း ေတြ႕ရေပမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအယူအဆမ်ားသည္ ကိုယ္ပိုင္မူဟန္ေပ်ာက္လွ်က္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခား၊ အထူး သျဖင့္ အေနာက္ ႏိုင္ငံမ်ား၏အေတြးအေခၚအယူအဆမ်ားမွ ေကာင္းႏိုးရာရာမ်ားအားေရြးခ်ယ္၍ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမည့္ပံုစံမ်ား ကိုယူေဆာင္ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနေသာ ျဖစ္စဥ္ တေလွ်ာက္ ဆက္စပ္ေတြးေခၚ၍ ေဆြးေႏြးေနခဲ့ၾကဟန္ရွိပါသည္။

- သို႔ေသာ္လည္း မွန္ကန္ေသာလမ္းစဥ္တစ္ခုကိုကား တိတိက်က်သတ္မွတ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းကား မရွိခဲ့ ေသးေခ်။ ဤသည္မွာ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။

ဤအေျဖအားမေျဖဆိုမီ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခ်က္အလတ္မ်ားအေပၚ ေလ့လာရာ၌ ေအာက္ပါအခ်က္ အလက္မ်ားသည္ ျပန္လည္သံုးသပ္သင့္ေပသည္။

4.ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အႂကြင္းမဲ့သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္စနစ္အတြင္း ရွည္လ်ားစြာျဖတ္သန္းခဲ့ျခင္း၊
5.ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းတေလ်ာက္ ႏွစ္ေပါင္းတေထာင္ေက်ာ္၌ ႏွစ္ေပါင္းကိုးရာေက်ာ္ခန္႔သည္ အခ်င္းခ်င္း ေသာ္၎၊ ျပည္ပႏွင့္ေသာ္၎ ရွည္လ်ားစြာ စစ္မက္ျဖစ္ပြါးေနခဲ့ျခင္း၊
6.အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္မွ ထူေထာင္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအား သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ ျပန္လည္ စုစည္း ခဲ့ရျခင္း၊ ထိုစည္းလံုးမႈပ်က္ျပားေနေသာ ကာလမ်ား၏အက်ဳိးဆက္မ်ား၊
7.ကမာၻေပၚ၌ ေခတ္စနစ္မ်ားကို အေျခအေနအခ်ိန္ခါႏွင့္အညီ ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးေနၾကေသာ္လည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံအား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ အစိုးရမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အႂကြင္းမဲ့သက္ဦးဆံပိုင္စနစ္ႏွင့္ အာဏာရွင္ စနစ္မ်ားသာ ထြန္းကားခဲ့ျခင္း၊
8.ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္တေလ်ာက္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ျခင္းထက္ ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ဖိႏွိပ္ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ်ျခင္း၊ ႏိုင္လိုမင္းထက္လုပ္ျခင္း၊ မိမိအင္အားသာလာပါက တဖတ္သားအေပၚ အႏိုင္ယူဗိုလ္က် လိုျခင္း၊ မနာလိုျခင္း၊ မိမိအနစ္ နာခံခဲ့ရျခင္းအေပၚ ျပန္လည္၍ အခြင့္ထူးမ်ားရယူ လိုျခင္း၊ ရာထူး စည္းဇိမ္ အထူးမက္ေမာျခင္း၊ ေငြေၾကး၊ တန္စိုး လက္ေဆာင္မက္ေမာျခင္း၊ မိမိ၏အရွိန္ အ၀ါျဖင့္ မိမိတို႔မိသားစု ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္း ေကာင္းစားေရးအား ဦးစြာလုပ္ေဆာင္ ေနၾကျခင္း၊
9.စည္းလံုးမႈ လံုး၀မရွိျခင္း၊
10.စနစ္တက် တိုင္ပင္စည္းေ၀းမႈ လံုး၀မရွိျခင္း၊
11.လူလူခ်င္းစာနာစိတ္ အလြန္အားနည္းျခင္း၊
12.ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာလမ္းစဥ္အား က်င့္သံုးေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေသာ္လည္း အတၱ၀ါဒႏွင့္ အနတၱ လမ္းစဥ္ အား ႏိုင္ငံေရး၌ မွန္ကန္စြာ သေဘာေပါက္နားလည္မႈ အလြန္အားနည္းေနျခင္း၊
13.ေငြေၾကး၊ ရာထူးထက္ပို၍ လူကိုတန္းဖိုးထားတတ္ေသာ စိတ္ဓါတ္အလြန္အားနည္းျခင္း၊
14.ေက်းဇူးရွင္ႀကီး၊ ဆရာႀကီးအျဖစ္ႏွင့္သာ အစဥ္အၿမဲခံယူလို၍ တပည့္ေမြးေသာအက်င့္ဆိုးမ်ားသာ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ေလာက၌ ထြန္းကားေနျခင္း၊
15.မိမိ၏ပုဂၢလအက်ဳိးစီးပြါးမွလြဲ၍ လူမႈပတ္၀န္းက်င္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား လုပ္ေဆာင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အလြန္ ရွားပါးေနျခင္း၊
16.ေဒသတစ္ခု၌ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပႆနာအေၾကာင္းအရာတစ္ခုေပၚတြင္ ေျဖရွင္းျခင္း၊ ကူညီျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားအား လုပ္ေဆာင္ရာ၌ မိမိ၏အက်ဳိးစီးပြါးအား ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္၍ အျမတ္ထုတ္တတ္ေသာ ေျဖရွင္း မႈမ်ဳိးသာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံ ေရးေလာက၌ ထြန္းကားေနျခင္း။
17.ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ားအား ေျဖရွင္းရာ၌ စုေပါင္းအားျဖင္၄င္း၊ မွန္ကန္ေသာဦးေဆာင္မႈျဖင့္၄င္း၊ တဦးႏွင့္တဦး အျပန္အလွန္ တန္ဖိုးထား၍ အနစ္နာခံျခင္းစိတ္ဓါတ္တို႕ျဖင့္၄င္း၊ ခိုင္မာေသာကိုယ္က်င့္ သိကၡာရွိမႈျဖင့္၄င္း၊ သတိႏွင့္ အသိပညာရွိမႈျဖင့္ ၄င္း၊ စုပါင္းလုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွသာ ေအာင္ျမင္ရာျဖစ္ေၾကာင္းအား လက္ေတြ႕ က်င့္သံုးႏိုင္မႈ အလြန္အားနည္းျခင္း။
18.မ်ိဳးဆက္သစ္ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈ အလြန္အားနည္းျခင္း။
19.ပန္းတိုင္မေရာက္ခင္ “တက္” ေထာင္တတ္ေသာ အက်င့္ဆိုးရွိျခင္း။
20.သာယာဖြယ္၊ လြတ္လပ္ျခင္းတို႕ႏွင့္ ထိေတြ႕ၿပီးလွ်င္ ဘ၀ေမ့ျခင္း၊ မိမိတို႕၏ မူလရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္အား ေမ့ေလွ်ာ့ျခင္း။
21.ေအာင္ျမင္မႈအေပၚ၌သာ စံစားခံစားတတ္ေသာ္လည္း ျပႆနာမ်ားအေပၚ ဆံုးရံႈးမႈျဖစ္ခဲ့ေသာ္ တာ၀န္ ယူရဲေသာသတၱိ၊ တာ၀န္ခံရဲေသာသတၱိတို႕ရွိမႈ အလြန္အားနည္းျခင္း။

စသည့္ အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးသည္ အရွိန္အ၀ါေမွးမွိန္လွ်က္ အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ ေနရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ မ်က္ေမွာက္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚအယူအဆမ်ားသည္ မူလဆင္းသက္လာရာ အေၾကာင္း တရားမ်ားျဖစ္ေသာ ဗုဒၶလမ္းစဥ္၏အဆံုးအမတရား ေဒသနာေတာ္မ်ားႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရွးေခတ္ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ လူပုဂၢိဳလ္ဆိုင္ရာ အဆံုးအမသေဘာတရားမ်ားျဖစ္ေသာ မင္းက်င့္တရားဆယ္ပါး၏ စံတန္ဖိုးမ်ားႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း မ်က္ေမွာက္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအား ေလးႀကိမ္တိုင္တိုင္စုစည္းထူေထာင္ခဲ့ၾကေသာ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ ပုဂၢိဳလ္တို႕၏ ခံယူခ်က္သေဘာထား အေတြးအေခၚအယူအဆမ်ားႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ကိုက္ညီျခင္း မရွိဟု ဆိုရပါမည္။
ေယဘူယ်အားျဖင့္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္မႈနိမ့္က်ျခင္းသည္ ၄င္းႏိုင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ အေပၚ မူတည္ေပသည္။ သို႕ေသာ္ ဤအခ်က္တခုတည္းကိုပင္ ထပ္မံခြဲျခမ္းေလ့လာပါက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အား မည္သူတို႕က ျပဌာန္းသနည္း ဟူေသာ ေမးခြန္းရွိ လာရပါသည္။

သို႕ဆိုလွ်င္ …

၁. တပါတီ(သို႕) အာဏာရွင္တို႕က ၄င္းတို႕စိတ္ႀကိဳက္ (သို႕) ၄င္းတို႕သေဘာအမိန္႕အတိုင္း ျပဌာန္းသည္ေလာ၊
၂. ျပည္သူလူထုသေဘာဆႏၵျဖင့္ ျပဌာန္းေပးသည္ေလာ ဟူသည့္အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္အား ေတြ႕ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္။

မည္သို႕ပင္ဆိုေစ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံဟု သတ္မွတ္မည္ဆိုပါက ျပည္သူလူထု ဆႏၵသေဘာထားမ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈ၍ မရႏိုင္ပါေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အား ျပည္သူလူထု၏ ဆႏၵသေဘာထားအေပၚ အေျခခံ၍ ဤႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ဤေဒသႀကီးအတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ ျပည္သူ ျပည္သားအေပါင္းတို႕၏ ဆႏၵသေဘာ ထားမ်ားျဖင့္ ဤႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအား ထူေထာင္ပါသည္ ဟူေသာ ကဗ်ဥ္းစာတမ္းထိုးႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါမွ တရား ဥပေဒသည္လည္းစိုမိုးၿပီး ေလာကပါလတရား (လြတ္လပ္ျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း၊ တရားမွ်တျခင္း၊ တန္းတူညီျခင္း) မ်ားလည္း ေပၚထြန္းလာပါမည္။ ဤသို႕အားျဖင့္ ဤႏိုင္ငံ ဤျပည္သူတို႕၏ ဂုဏ္သိကၡာ အရွိန္အ၀ါသည္လည္း ႀကီးမားၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ ႀကီး၏ ေဒသပတ္၀န္းက်င္အ၀န္းအ၀ိုင္း၌လည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္ဖို႕ရန္အတြက္ (သို႕) ေဒသအတြင္း ေလာကပါလတရားမ်ား ျဖစ္ထြန္း ေပၚေပါက္လာရန္ အတြက္ မလိုလားအပ္ေသာ ေအာက္ေဖၚျပပါ စနစ္ (သို႕) ၀ါဒမ်ားကို ဆန္႕က်င္ၿပီး မက်င့္သံုး ရန္လိုအပ္ပါလိမ့္မည္ -

၁. အာဏာရူးေသာ၀ါဒ (Authoritarianism)
၂. ကိုယ့္မိသားစုေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ား ေကာင္းစားေရးအတြက္သာ ေဆာင္ရြက္တတ္ေသာ ၀ါဒ (Depotisim)
၃. အာဏာရွင္စနစ္ (Dictatorship), (Totalitarianism)
၄. ကိုယ္ႏွင့္မတူတိုင္း တူရာအုပ္စုဖြဲ႕ဗိုလ္က်စိုးမိုးျခင္း၊ ၫွင္းဆဲႏွိပ္စက္သတ္ျဖတ္ျခင္း၀ါဒ (Tyranny)
၅. စစ္၀ါဒ (Militarism)

စသည့္ စနစ္ (သို႕) ၀ါဒမ်ားကို မိမိတို႕ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း မျဖစ္ေပၚေအာင္ မက်င့္သံုးႏိုင္ေအာင္ ျပည္သူ ျပည္သား ေတြသည္ မိမိတို႕ မိသားစုအေရးထက္ ပို၍အေရးႀကီးေသာ လုပ္ငန္းစဥ္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း လူ႕အဖြဲ႕ အစည္းအတြင္း၌ ေလာက ပါလတရားမ်ား ျဖစ္ထြန္းေနေအာင္ေသာ္လည္းေကာင္း ဦးစြာပထမႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ဖို႕ရန္ လိုအပ္ေပလိမ့္မည္။

ႏိုင္ငံေရးသိပၸံဘာသာရပ္ျဖင့္ မ်က္ေမွာက္ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနအား ေလ့လာရာ၌ ယထာဘူတက်က် တည့္တည့္မက္မက္ ၾကည့္ရန္လိုအပ္ပါလိမ့္၏။
ဤစာတမ္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ျပည္သူလူထုအက်ိဳး၊ ေနာင္အခါ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္မည့္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ ေလာင္း လူငယ္ လူရြယ္မ်ား အတြက္ သတိျပဳစရာ၊ သင္ခန္းစာယူစရာ၊ ေ၀ဖန္စရာ၊ ဆင္ျခင္တံုတရားလက္ကိုင္ထား၍ ႏိုင္ငံအက်ိဳးသယ္ပိုးေစျခင္းငွါ ဤႏိုင္ငံေရး သိပၸံေလ့လာေရးစာတမ္း၏ တခုတည္းေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ပါ၏။

အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ လူငယ္မ်ား၏တာ၀န္ အပိုင္း(၆) ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။