ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်င္းပမယ္ဆိုတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ေနာက္ပိုင္း ျဖစ္လာမယ့္ မတည္ၿငိမ္မႈေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္လာမယ့္ကိစၥ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ၿဗိတိန္သံအမတ္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔က ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးပြဲတခု အၿပီးမွာ ၿဗိတိန္သံအမတ္က အခုလို ေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႕၀င္ ႏိုင္ငံအားလံုးက ဒီသေဘာထားအတိုင္း ရွိေနၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီ မတူကြဲျပားေနတဲ့ သေဘာထားေတြကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔က လုပ္ခဲ့တာကေတာ့ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ယာယီ အထူးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယား (Vijay Nambia) က ျမန္မာႏုိင္ငံက ေနာက္ဆံုးအေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကို အစီရင္ခံ တင္ျပခဲ့တာပါ။
ေကာင္စီမွာ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးဖို႔ ကိစၥကို ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ဆီ စာေရးသား ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုလို ေဆြးေႏြးျဖစ္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံရဲ႕ သေဘာထားကေတာ့ ရွင္းလင္း ျပတ္သားတယ္လို႔ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။
“အျပစ္အနာအဆာေတြနဲ႔ ျပည့္ေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္ မတည္မၿငိမ္မႈဟာ ႏုိင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျမန္မာ့အေရးကို ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြထဲမွာ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးေရးဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ လံုး၀ကို မွန္ကန္တဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ ဆာ မာ့ခ္ ဂရန္႔တ္ (Sir Mark Grant) ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတာဟာ ႏုိင္ငံတခုရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ကိစၥ သက္သက္ပဲျဖစ္ၿပီး ဒါကို ေလးစားသင့္ေၾကာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိစၥဟာလည္း ဒီအခ်က္နဲ႔ အက်ဳံး၀င္တယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္က ေျပာတဲ့အေပၚ ၿဗိတိန္သံအမတ္က အခုလို တုံ႔ျပန္ ေျပာၾကားသြားတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒေတြကို ေ၀ဖန္ေျပာဆုိဖို႔၊ တနည္းနည္းနဲ႔ ပါ၀င္ပတ္သက္ဖို႔ေတြမွာ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ အခန္းက႑ မရွိဘူးလို႔ တ႐ုတ္သံအမတ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ၿဗိတိန္သံအမတ္ကေတာ့ မိမိတို႔အေနနဲ႔ ဒါကို သေဘာမတူေၾကာင္း၊ ျမန္မာ့အေရးဟာ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ ေဆြးေႏြးရမယ့္ အစီအစဥ္ေတြထဲမွာ ရွိေနေၾကာင္း၊ ေဆြးေႏြးတာလည္း ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ၊ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ ရွိခဲ့ဖူးေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုး ႏုိင္ငံတခု ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီလိုႏုိင္ငံမ်ဳိးမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပရတဲ့ ကိစၥဟာ လြယ္ကူတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူးလုိ႔လည္း တ႐ုတ္သံအမတ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို အေထာက္အကူ ျပဳေစမယ့္ အျပဳသေဘာေဆာင္ၿပီး ခိုင္မာ အားေကာင္းတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေနမ်ဳိး ဖန္တည္းႏုိင္ေရးအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ကုလသမဂၢတို႔က ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။”
ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ လီ ေဘာင္ေဒါင္း (Li Baodong) ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ ဆန္႔က်င္က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ၊ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြ အဆင့္ထိ ေရာက္ေနဖြယ္ရွိၿပီး ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္တရားခံု႐ံုး (ICC) မွာ တင္ၿပီး စစ္ေဆးဖို႔ အေထာက္အထား အခုိင္အလံု ရွိတယ္လို႔ သူယံုၾကည္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ အထူး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က အစီရင္ခံ တင္ျပထားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ICC အဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံတခု မဟုတ္တဲ့အတြက္ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကေန တဆင့္သာ ဒီကိစၥကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီလိုကိစၥမ်ဳိး ျဖစ္လာဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီထဲမွာ လံုေလာက္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ ရွိတယ္လို႔ သူ မထင္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္သံအမတ္က ေျပာပါတယ္။ မိမိတို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီကိစၥမ်ဳိးကို ေထာက္ခံမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ၿဗိတိန္သံအမတ္ မာ့ခ္ ဂရန္႔တ္က ေျပာသြားပါတယ္။
အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး ယာယီ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ မစၥတာနမ္ဘီးယားက လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကို အစီရင္ခံ တင္ျပခဲ့တာေတြထဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ျပစ္ဒဏ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပင္ဆင္ခ်က္ ေလွ်ာက္ထားတာကို ပယ္ခ်လိုက္တဲ့ကိစၥ၊ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉးရဲ႕ အစီရင္ခံစာကိစၥ၊ မၾကာေသးခင္ကမွ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ၅ ခုကိစၥတို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ၿဗိတိန္သံအမတ္က သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔က လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာ့အေရးကို ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးကတည္းက ဆိုရင္ အခုတႀကိမ္ဟာ ပထမဆံုး ျပန္ၿပီး ေဆြးေႏြးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
မတ္လ ၂၅ ရက္၊ ၾကာသပေတးေန႔က်ရင္လည္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး မိတ္ေဆြႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ အစည္းအေ၀း က်င္းပဖို႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က အေၾကာင္းၾကား ေခၚယူထားပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႕မွာ ပါ၀င္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ ၾသစေၾတးလ်၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ႐ုရွား၊ အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ စင္ကာပူ၊ ဗီယက္နမ္၊ ျပင္သစ္၊ ေနာ္ေ၀း၊ ထုိင္း၊ အိႏိၵယ၊ ေပၚတူဂီနဲ႔ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံအမ်ားအျပားက ျမန္မာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္မႈကို ေဖာ္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ၾကတယ္လို႔ ၿဗိိတိန္သံအမတ္က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေကာင္စီထဲမွာကိုက ျမန္မာ့အေရးအေပၚ သေဘာထား ကြဲလြဲမႈေတြ နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း ရွိေနတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပႆနာေတြ ေျပလည္သြားေအာင္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက တကယ္တမ္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာလား ဆုိတာကေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ အေျဖမထြက္ေသးတဲ့ ေမးခြန္းတခုအျဖစ္ပဲ ဆက္ရွိေနပါေသးတယ္။
(voa)
2 years ago
0 comments:
Post a Comment
လာေရာက္လည္ပတ္ၾကေသာ မိတ္ေဆြတို႕ရဲ႕အျမင္မ်ားလည္း ေရးႏိုင္ပါတယ္