စစ္အစိုးရ ႏႈတ္မပိတ္နိဳင္တဲ့ လူႏွစ္ေယာက္ သို႔မဟုတ္ ဇာဂနာေမာ္ကြန္း

တစ္ေယာက္က ျပည္ပမွာ ခံုလႈံေနသူျဖစ္ၿပီး၊ ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ အာဏာရွင္စစ္အစိုးရကို ေ၀ဘန္မႈနဲ႔ အက်ဥ္းခ်ခံထားရသူ။ ဒါေပမဲ့ မၾကာေသးခင္ကထြက္ေပၚလာတဲ့ ေ၀ဘန္ေရးကဗ်ာတစ္ပုဒ္က အႏုပညာရွင္ေတြျဖစ္တဲ့ ကိုဇာဂနာနဲ႔ ကိုထိန္လင္းတို႔ဟာ စစ္အစိုးရအတြက္ေတာ့့ ဆူးေျငာက္ႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ေနတုန္းပဲဆိုတာကို ျပသေနေလရဲ႕။

-မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္ = Andrew Buncombe (09/06/2010/ The Independent)

ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားက အႏုပညာရွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ နာမည္ေက်ာ္လူရႊင္ေတာ္ ကိုဇာဂနာကို (၅၉)ႏွစ္ေလာက္ ေထာင္ထဲထည့္ထားလိုက္ရင္ေတာ့ စစ္အစိုးရကို ေ၀ဖန္ေရးမွာ နာမည္ႀကီးလွတဲ့ ဒီလူဟာ ႏႈတ္ပိတ္သြားမွာပဲ လို႔ ထင္ေနၾကမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ရုပ္ရွင္၊ ျပဇာတ္၊ ကဗ်ာေတြနဲ႔ လူအသိမ်ားလွတဲ့ ဒီလူ႔ကို ရန္ကုန္ရွိသူ႔မိသားစုအိမ္ကေန ေ၀းကြာလွတဲ့ ေထာင္ထဲပို႔ထားလင့္ကစား၊ သံေဘာင္ေတြေနာက္က သူ႔ဘ၀ကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းနဲ႔ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုရဲတဲ့ဆႏၵေတြကို ေလ်ာ့ပါးသြားေစပံုမရပါဘူး။

ၿပီးခဲ့တဲ့ သတင္းပတ္ေတြတုန္းက (သူ) ေနာက္ထပ္ေရးလိုက္တဲ့ကဗ်ာေလးတစ္ပုဒ္ဟာ တိုေတာင္းေပမဲ့ အားျပည့္လွတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။ အသက္ (၄၉)ႏွစ္အရြယ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဒီအႏုပညာရွင္ဟာ အဲဒီကဗ်ာကို ေထာင္ထဲက ခိုးထုတ္ၿပီး သူ႔မိတ္ေဆြေတြဆီ ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကဗ်ာကေတာ့-----------

"It's lucky my forehead is flat

Since my arm must often rest there

Beneath it shines a light I must invite

From a moon I cannot see

In Myitkyina."

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ကံထူးလို႔ မွတ္ယူ

ငါ့နဖူး ျပားခ်ပ္ကြဲ႔

ငါ့လက္ နားယူ

လေရာင္မူ

အျပင္မွာေတာက္လင္း

အတြင္းေဆာင္ခ်င္ငဲ့

ဒီငေထာင္ ျမစ္ႀကီးနားမွာ

မိုက္ေမွာင္က ဖ်က္။

မွတ္ခ်က္။ (အထက္ပါကဗ်ာကို ဘာသာျပန္သူက ကိုထိန္လင္းရဲ႕အဂၤလိပ္ကဗ်ာအတိုင္း တိုက္ရုိက္ျပန္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္၊ ကိုဇာဂနာေရးတဲ့ မူရင္းကဗ်ာကို ရပါက ဆက္လက္ေဖၚျပေပးမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။)

ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းရွိ ျမစ္ႀကီးနားေထာင္ထဲက အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ ဒုကၡကို ထင္ဟန္႔ေစတဲ့ ဒီကဗ်ာေလးကို လက္ခံရရွိသူကေတာ့ ကိုဇာဂနာရဲ႕ မိတ္ေဆြႀကီး ကိုထိန္းလင္းပါ။ ျမန္မာအႏုပညာရွင္ကိုထိန္းလင္းဟာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး အခု ယူေကမွာ အေျခက်ေနပါၿပီ။ သူက ဒီကဗ်ာေလးကို ၿဗိတိသွ်လူမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ သူ႔ဇနီးအကူအညီနဲ႔ အဂၤလိပ္လိုျပန္ဆိုရံုတင္မက သူ႔မိတ္ေဆြရဲ႕ကဗ်ာစာေၾကာင္းေတြေနာက္လိုက္ၿပီး ပိုမုိစိတ္၀င္စားဘြယ္ျဖစ္ေအာင္ သီကံုးေရးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ (ဒီကဗ်ာရဲ႕) ထိရွတဲ့ပံုရိပ္ထဲမွာ အက်ဥ္းစံမိတ္ေဆြရဲ႕ ဦးေခါင္းဟာ သူ႔လက္ဖ်ံေတြထဲ နစ္၀င္ေနၿပီလို႔ ညႊန္းဆိုထားပါတယ္။ လက္ေတြဟာ အၿမဲတမ္းေျမွာက္ထားရတဲ့ အေျခအေနပါ။

ကိုထိန္းလင္းက “က်ေနာ္သူနဲ႔စေတြ႔တာ ၁၉၈၄-ခု၊ တကၠသိုလ္တက္တုန္းကပါ၊ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြျဖစ္ခဲ့ၾကတာေပါ့၊ က်ေနာ္က ေထာင္ထဲမွာ ေျခာက္ႏွစ္နဲ႔ ေျခာက္လေလာက္ေနခဲ့ရပါတယ္၊ ေထာင္ကထြက္လာေတာ့ က်ေနာ့္မွာ ေနစရာမရွိေတာ့ပါဘူး၊ ကိုဇာဂနာက က်ေနာ့္ကို ေနစရာေပးခဲ့တဲ့အျပင္ အႏုပညာရွင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ကိုယ့္လုပ္ငန္းအတြက္ ကြန္ပ်ဴတာသံုးပံုသံုးနည္းကိုပါ ျပသခဲ့ပါတယ္…က်ေနာ္ပန္းခ်ီဆရာလုပ္ဖို႔ စိတ္အားထက္သန္ခဲ့ပါတယ္” လို႔ (သူနဲ႔ ကိုဇာဂနာတို႔ ဆံုစည္းရပံုကို ျပန္ေျပာင္း) ေျပာျပပါတယ္။

ကိုဇာဂနာဟာ လူလတ္တန္းစားျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္က ပညာတတ္မိသားစုမွာ ေမြးဖြါးလာသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းသားဘ၀ကတည္းက ကဇာတ္ေဖ်ာ္ေျဖေရးနဲ႔ စည္းရံုးေရးေတြမွာ စတင္ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္ရင္းနဲ႔ သူဟာ အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြကို အလိမၼာသံုးၿပီး ေ၀ဘန္ညြန္ျပေလ့ရွိတဲ့ ျမန္မာ့ဇာတ္သဘင္ေလာကက အႏုပညာရွင္ေတြ၊ လူရႊင္ေတာ္ႀကီးေတြရဲ႕ ရွည္လ်ားလွတဲ့ အစဥ္အလာထဲ ၀င္ေရာက္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ သူဟာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တုန္းက ကြယ္လြန္သြားတဲ့ အာဏာရွင္ဦးေန၀င္းကို “သူေတာင္းစား” ဆိုတဲ့နာမည္နဲ႔ ပ်က္လံုုးထုတ္ခဲ့ေပမဲ့ အလြန္နာမည္ရလာၿပီးေတာ့ တီဗြီဖန္သားျပင္ေပၚမွာ ပံုမွန္ေတြ႔လာရပါတယ္။

အႏုပညာသမားကိုဇာဂနာဟာ ၁၉၈၈-ခုႏွစ္ အေထြေထြသပိတ္ႀကီးထဲ ပါ၀င္ရာကေန ေနာက္ဆံုးေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ျပႆနာျဖစ္ၿပီး ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာကို ခံရပါေတာ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး (အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔) အႏွစ္ဆယ္ေလာက္နီးပါး ေၾကာင္နဲ႔ႂကြက္လို ေျပးတမ္းလိုက္တမ္းကစားလာတာ အခုအခ်ိန္အထိဆိုပါေတာ့။ သူဟာ အစမွာ ဇာတ္ခံုေပၚတင္ဆက္ေဖ်ာ္ေျဖမႈေတြ ရုပ္သိမ္းခံခဲ့ရၿပီး၊ ၂၀၀၆-ခုႏွစ္မွာေတာ့ ဘယ္အႏုပညာဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမွ လုပ္ခြင့္မရေအာင္ အပိတ္ခံလိုက္ရပါတယ္။

၂၀၀၈-ခုႏွစ္ ဆိုင္ကလုန္းနာဂစ္အေရးအခင္းမွာလႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ (ကိုဇာဂနာဟာ) ေထာင္ထဲမွာ ေလာေလာဆယ္အက်ဥ္းခ်ခံထားရပါတယ္။ နာဂစ္ေပၚ စစ္အစိုးရရဲ႕ တာ၀န္မဲ့တုန္႔ျပန္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူျပည္သား အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္စုေပါင္းတာ၀န္ယူၿပီးေတာ့ မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္သြားၾကရရွာတဲ့ ဧရာ၀တီလူထုေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတို႔ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူညီေျဖရွင္းေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ကိုဇာဂနာဟာလည္း အဲဒီလိုေဆာင္ရြက္ေပးသူေတြထဲမွာ တစ္ေယာက္အပါအ၀င္ပါပဲ။

သူဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ တာ၀န္ယူညံ့ဖ်င္းမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္ေတြကို ဖြင့္ဟေျပာျပခဲ့လို႔ အဖမ္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းကတစ္ဆင့္ “အာဏာပိုင္ေတြက ဆင္းရဲသူဆင္းရဲသားေတြအတြက္ အကူအညီေပးေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြကို အကူအညီေကာက္ခံလို႔ မရေအာင္ တားဆီးပိတ္ပင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း” ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“အစမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေတာ္ေတာ္ေလးကို အရဲစြန္႔ရပါတယ္၊ ကိုယ့္ဖာသာ ေရွ႕ဆက္ခ်ီတက္ရမည့္ကိစၥကိုး၊ တစ္ခါတစ္ခါ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ပဋိပကၡျဖစ္ရေတြလည္း မနည္းဘူး၊ ဥပမာဗ်ား၊ က်ေနာ္တို႔ကို ေမးတယ္၊ သူတို႔ကို မတိုင္ပင္ပဲနဲ႔ ဘာျဖစ္လို႔ ကိုယ့္ဖာသာလုပ္ေနရတာလဲတို႔၊ က်ေနာ္တို႔ကို သူတို႔နဲ႔ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေစခ်င္တယ္တို႔ ဘာတို႔ေပါ့၊ ၿပီးေတာ့ ေျပာေသးတယ္၊ က်ေနာ္တို႔အသက္ကို တာ၀န္မယူႏိုင္ဘူးဆိုၿပီးေတာ့”။ အဲဒီတုန္းက သူေျပာခဲ့တဲ့ စကားပါ။

စစ္အာဏာရွင္ေတြဟာ လူေပါင္း (၁၃၅၀၀၀)ေလာက္ အသက္ဆံုးရံႈးပ်က္စီးခဲ့ရတဲ့ ဒီသဘာ၀ေဘးႀကီးအေပၚ သူတို႔ရဲ႕တုန္႔ျပန္မႈေတြ အခ်ိဳးမက်ေၾကာင္း အျပစ္တင္ေ၀ဖန္သံေတြကို လ်ွစ္စ္လွ်ဴရႈၿပီးေတာ့ အတိုက္အခံေတြ၊ သတင္းေထာက္ေတြ၊ ေ၀ဖန္သူေတြ ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာကို ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။ ကိုဇာဂနာကိုေတာ့ (၅၉) ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ (၃၅)ႏွစ္အထိ ေလ်ာ႔ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ကိုဇာဂနာဟာ ရန္ကုန္နဲ႔ မုိင္ (၉၀၀) ေလာက္ေ၀းတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ျမစ္ႀကီးနားေထာင္ထဲမွာပါ။

အျခားႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအမ်ားစုလိုပဲ ကိုဇာဂနာကိုလည္း သူ႔အိမ္နဲ႔ေ၀းကြာတဲ့ေဒသမွာ အက်ဥ္းခ်ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ယူေကရွိ ျမန္မာ့လႈပ္ရွားေရးအဖြဲ႔သားတစ္ဦးျဖစ္သူ Anna Roberts ကေတာ့ “ဒါဟာ စစ္အစိုးရက အကြက္ခ်စီစဥ္ထားတဲ့ မူ၀ါဒတစ္ခုပဲ၊ ဒီမူ၀ါဒ ဟာ ၂၀၀၇ အေရးအခင္းအၿပီးမွာ ပိုအသက္၀င္လာတယ္” လို႔ဆိုပါတယ္။ သူကဆက္ၿပီးေတာ့ “ဒီလိုလုပ္တာကေတာ့ စစ္အစိုးရဲ႕ အျပစ္ေပးနည္းေတြထဲက အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုေပါ့၊ ေထာင္ထဲမွာ အစားအေသာက္ေတြ၊ ေဆး၀ါးေတြဟာ သိပ္ရွားပါးလွပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြဟာ လိုအပ္တဲ့အေထာက္အပံ့ေတြရဖို႔အေရး သူတို႔သက္ဆုိင္ရာအိမ္ကုိပဲ အားကိုးၾကရရွာတာပါ၊ စစ္အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို အိမ္နဲ႔ေ၀းတဲ့ ေဒသေတြဆီပို႔ၿပီး သူတို႔မူ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖၚေနတာပါ၊ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ သက္ဆိုင္ရာမိသားစုေတြအတြက္ သြားေရးလာေရးအခက္အခဲရွိၿပီး ေငြကုန္ေက်းက်မ်ားေအာင္ပါပဲ” လို႔ သံုးသပ္ထားပါတယ္။

ၿဗိတိသွ်မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ကား ရုိက္ကူးသူ Rex Bloomstein က ကိုဇာဂနာရဲ႕အေၾကာင္းကို သူေရးတဲ့ကဗ်ာေလး ေရာက္လာတဲ့သတင္းကို အေျခခံၿပီးေတာ့ မွတ္တမ္းတင္ကားတစ္ခုအေနနဲ႔ “ဒါ က်ဳပ္ေနတဲ့ ေထာင္ပါ” ဆိုတဲ့ကားတစ္ကား ရုိက္ကူးေနပါတယ္။ ဒီမွတ္တမ္းတင္ကားကို ဒီ (ဂြ်န္) လမကုန္ခင္ ျမဴးနစ္ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္မွာ ျပသဖို႔စီစစ္ထားပါတယ္။ မစၥတာ ဘလူးစတိန္းဟာ လူ႔အခြင့္အေရးေတြနဲ႔ ကပ္ေဘးႀကီးေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေလ့လာေနသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ၿပီးခဲ့တဲ့ သံုးႏွစ္ေလာက္က ျမန္မာျပည္မွာ ကိုဇာဂနာနဲ႔ ဆံုခဲ့ရေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

“က်ဳပ္မွတ္တမ္းတင္ရိုက္ကူးခဲ့တဲ့ အမွတ္ရဘြယ္သူသားေတြထဲမွာ သူ႔ကိုလည္း တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ျမင္မိပါတယ္၊ သူဟာ တကဲ့ကို အသိအမွတ္ျပဳထိုက္တဲ့လူတစ္ေယာက္ပါ၊ အေၾကာက္အရြံ႕ကင္းသလို ဖ်ားေယာင္းေသြးေဆာင္လို႔ ရမည့္လူစားလည္းမဟုတ္ပါဘူး၊ သူဟာ ဗမာ့စိတ္ဓာတ္ရဲ႕ အံ့ဘြယ္ျပယုဂ္တစ္ခုပါပဲ၊ ဒါေၾကာင့္လည္း စစ္အစိုးရက ဒီစိတ္ဓာတ္ကို ရုိက္ခ်ိဳးဖို႔ က်ိဳးစားေနတာပါ၊ ဒါေပမဲ့ မရပါဘူး” လို႔ မစၥတာ ဘလူးစတိန္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

မၾကာေသးခင္က ဆုရဓာတ္ပံုဆရာ James Mackay လုပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခုမွာ အတူပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ကိုထိန္းလင္းက “ကိုဇာဂနာဟာ ေထာင္ထဲေရာက္ေနေပမဲ့လို႔ ေနာက္ထပ္ သူ႔ဆီက သတင္းေတြ ထပ္ၾကားရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း” ေျပာပါတယ္။ လူရႊင္ေတာ္ဇာဂနာဟာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေပါင္း (၂၁၀၀)ေက်ာ္ေက်ာ္ထဲက တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ေတြ အားလံုးဟာ ဗမာ့ေထာင္ေတြထဲမွာ ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ေရာက္ေနေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။

“က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ သူဒီကဗ်ာကို ေရးတယ္ ဆိုတဲ့သတင္းၾကားရတာဟာ အံ့ၾသစရာတစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး၊ က်ေနာ္က သူ႔အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းသိေနတာကိုး၊ အရင္ ေထာင္ထဲေနရစဥ္တုန္းကလည္း ရုပ္ရွင္ကားတစ္ခုလံုးရဲ႕ဇာတ္ညႊန္းကို သူ႔ေခါင္းထဲ ေရးခဲ့ဘူးတယ္၊ ေထာင္ကထြက္ထြက္ခ်င္း အဲဒီရုပ္ရွင္ကားရိုက္ေတာ့ လူေတြကေတာင္ “ခင္းဗ်ား ဇာတ္ညႊန္းကို ဘယ္တုန္းက ေရးခဲ့တာလဲ” လို႔ ေမးေနၾကေသးတယ္၊ သူ အဲဒီဇာတ္ညႊန္းကို ေထာင္ထဲမွာ ေန႔တိုင္းေရးခဲ့တာ၊ တစ္ခ်ိန္လံုး သူအလုပ္လုပ္ေနတာပါပဲ၊ က်ေနာ္သိတယ္ဗ်ာ့၊ သူက ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကို ေရးေနတာမ်ိဳးလည္းျဖစ္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္၊ ပ်က္လံုးတစ္ခုခု ထုတ္ေနတာလည္းျဖစ္မယ္၊ ေန႔တိုင္းေပါ့” လို႔ ကိုထိန္လင္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

*ဘာသာျပန္ဆိုသူ-မင္းထက္*