အခုလာမယ့္ ႏို၀င္ဘာ ေရြးေကာက္ပဲြအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ဖက္ျခမ္း နယ္စပ္က ေက်းရြာေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျမန္မာအစိုးရက ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္ၿပီးမွ်တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပေပးႏိုင္ဖို႔ အေျခအေန မရိွဘူးဆိုၿပီး ေကာ္မရွင္က ေၾကညာလိုက္တဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြဟာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့နယ္ေျမအမ်ားစု ျဖစ္ေနပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပဲြမျဖစ္ဘူးလို႔ ေၾကညာတဲ့စာရင္းမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ ၀အထူးေဒသ ၿမိဳ႕နယ္ေတြက ေက်းရြာေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။ အခုလို လုပ္ရပ္ဟာ စစ္အစိုးရကို လက္မခံတဲ့ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူေတြရဲ႕ မဲေပးခြင့္ အခြင့္အလမ္းကို ဟန္႔တားလိုက္တာပဲလို႔ လူ႕အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ တခုျဖစ္တဲ့ Alternative ASEAN က Debbie Stothardt က ေ၀ဖန္ပါတယ္။
“ဒါဟာ အေတာ့္ကို ဆိုးဆိုးရြားရြား လကၡဏာပါပဲ။ ဒီေရြးေကာက္ပဲြဟာ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ အေျခအေနေကာင္းေတြ ဖန္တီးဖို႔ ႀကိဳးစားတာထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ပဋိပကၡေတြရဲ႕ အဓိက အရင္းအျမစ္ ျပႆနာကို ပိုၿပီး တင္းမာလာေအာင္ လုပ္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။” - လို႔ ေျပာသြားတာပါ။
အခု ေရြးေကာက္ပဲြ မလုပ္ႏိုင္တဲ့ ေဒသေတြက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြကို စက္တင္ဘာ ၁ ရက္ ေနာက္ဆံုး ထားၿပီး စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္ခံ နယ္ျခားေစာင့္တပ္အသြင္ ေျပာင္းဖို႔ စစ္အစိုးရက ဖိအားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႔ အေတာ္မ်ားမ်ားက လက္မခံခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လဲ အဲဒီေနရာေတြမွာ စစ္အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား အုပ္စုေတြအၾကား တင္းမာမႈေတြက ရိွေနတာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြက ၿမိဳ႕နယ္ ၃၂ ၿမိဳ႕နယ္က ေက်းရြာအမ်ားစုမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပေပးမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေဒသေတြမွာ လြတ္လပ္မွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ဖို႔ အေျခအေန မရွိတာေၾကာင့္လို႔လည္း အေၾကာင္းျပပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္က ၿမိဳ႕နယ္ ၁၈ ၿမိဳ႕နယ္ရွိတဲ့အထဲက ၉ ၿမိဳ႕နယ္ ပါ၀င္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အားလံုးဟာ စစ္အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီမႈ ရယူထားတာျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို နယ္ေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပႏိုင္တာရဲ႕ ေနာက္ကြယ္ အေျခအေနေတြ ဘယ္လိုရွိတာေၾကာင့္ပါလဲ၊ အျပည့္စံုကို ထိုင္းအေျခစိုက္ ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ မႏူးပန္က တင္ျပထားပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က လြပ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖုိ႔ အေျခေနမရွိတဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမယ့္ အထဲမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ၿမိဳ႕နယ္ ၉ ခုက ေက်းရြာ အုပ္စုေပါင္း ၆၈ ခု ပါ၀င္ပါတယ္။
အခု ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မွတ္ပုံတင္ခြင့္မရခဲ့တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ တုိးတက္ေရးပါတီ (KSPP) အတြင္းေရးမႉး ဦးတူးေရာ္ က ဒီနယ္ေျမေတြဟာ ဘယ္လိုနယ္ေျမေတြလဲ ဆိုတာ ခုလိုေျပာပါတယ္။
“အဲဒီေနရာေတြက အခု ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ သူတုိ႔ သတ္မွတ္လိုက္တဲ့ နယ္ေျမေတြက ေကအိုင္အို ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္တဲ့ နယ္ေျမေတြမွာ မ်ားပါတယ္။ အဲဒီဘက္မွာ အမ်ားအားျဖင့္က ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြပဲ ေနထိုင္တဲ့ေနရာေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတုိ႔ မဲယွဥ္လာတဲ့အခါမွာလည္း အဲဒီဘက္ကမွာကေတာ့ သူတုိ႔ႏိုင္ဖုိ႔ မေသခ်ာဘူး။ အစိုးရဘက္ကနဲ႔ ႀကံ့ခုိင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ သူတို႔တင္ထားတဲ့သူေတြ အႏုိင္ရရွိျခင္းကို အဓိက ထားၿပီးေတာ့ အဲဒီလိုလုပ္တာျဖစ္မယ္။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္တဲ့ သေဘာပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္အဲလိုပဲ နားလည္တယ္။”
ဒါေပမဲ့ ဒီနယ္ေျမေတြက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ဆႏၵခံယူပြဲ လုပ္စဥ္က မဲပုံးေထာင္ခဲ့တဲ့ နယ္ေျမေတြျဖစ္ပါတယ္။
ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ကြန္ယက္တာ၀န္ခံ ဦးေအာင္၀ါ ကေတာ့ -
“ျဖစ္ႏိုင္တာကေတာ့ အဲဒီေနရာမွာ ရံႈးဖို႔ မ်ားပါတယ္။ ေကအိုင္အိုေနရာ ျဖစ္ျဖစ္ တျခားေနရာျဖစ္ျဖစ္ ဒီလက္ရိွ အစိုးရကို မႀကိဳက္တာေတာ့ အမွန္ပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဆန္႔က်င္ၿပီးေတာ့မွ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မဲေပးဖို႔၊ အဲဒီေဒသမွာေတြ ပိုၿပီး အခြင့္အေရးရိွတယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႔ အဲဒီဟာေတြလဲ သူတို႔ စိုးရိမ္ပံုရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီတဝိုက္ကို မဲမထည့္ရဆိုၿပီး သတ္မွတ္ထားတဲ့ ပံုစံလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
အခုလိုမေၾကညာခင္ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆုံးထားၿပီးေတာ့ အပစ္ရပ္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္တဲ့ ကခ်င္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ ေကအိုင္အို ကို နယ္ျခားေစာင့္တပ္အသြင္ေျပာင္းေရး ထပ္မံ ဖိအားေပးခဲ့တာကို ေကအိုင္အိုက ျငင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအေျခေနေတြမူတည္ၿပီး နယ္ေျမလုံၿခဳံေရးကို အေၾကာင္းျပခ်က္အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ မလုပ္ဖုိ႔ ေၾကညာခဲ့တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လုိ႔ ဦးေအာင္၀ါက ေျပာပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ခုရက္ပိုင္းမွာ ေကအိုင္အိုနဲ႔ သူတို႔ေဆြးေႏြးတဲ့ အေပၚမွာလည္း မူတည္ေနပါတယ္။ ေကအိုင္အိုနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့ေနရာမွာ အဆင္မေျပမႈေတြ ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီဟာက အေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ဒီေနရာက သူတို႔အတြက္ ရႈံးႏုိင္ တယ္လို႔ ယူဆရပံုရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီေနရာမွာ မဲမထည့္ရဆိုၿပီး ကန္႔သက္ထားတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။”
ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမယ့္ ေက်းရြာအုပ္စုေတြပါ၀င္တဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြကေတာ့ ၀ုိင္းေမာ္၊ အင္ဂ်န္းယန္၊ ေဆာ့ေလာ္၊ ခ်ီေဖြ၊ တႏိႈင္း၊ ဆြမ္ပရာဘြမ္၊ မန္စီ၊ မိုးေမာက္၊ ေရႊကူၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
(VOA)
0 comments:
Post a Comment
လာေရာက္လည္ပတ္ၾကေသာ မိတ္ေဆြတို႕ရဲ႕အျမင္မ်ားလည္း ေရးႏိုင္ပါတယ္