0 ဥပေဒဘက္ေတာ္သား ရဲမ်ားကိုယ္တိုင္ ဥပေဒကို ေက်ာခိုင္းလာေသာအခါ

လြင္ေအာင္စိုး

ဥပေဒ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ မညီညြတ္ဘဲ ဖမ္းဆီးထားေသာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူတဦးအား ရဲမ်ားက မဖြယ္မရာ စစ္ေဆးျခင္းသည္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ရွိမေနျခင္းကို ေဖာ္ျပလ်က္ ရွိေနသည္။

“တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူတဦး အင္းစိန္ေထာင္တြင္ အဖမ္းခံထားရ” ဆိုသည့္ သတင္းတပုဒ္ကို ျပည္ပအေျခစိုက္ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ (DVB) မွ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ဖတ္ရႈရသည္။

သတင္းတြင္ပါရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ရဲအရာရွိမ်ားက အမႈကိုကိုင္တြယ္ပံုမွာ အႀကီးအက်ယ္ လြဲမွား ခြၽတ္ေခ်ာ္ေနသည္။ ယခင့္ယခင္ကလည္း အလားတူအျဖစ္မ်ဳိးေပါင္းမ်ားစြာ ရွိခဲ့ဖူးမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယခု အခ်ိန္လို ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံျဖစ္သည္ဟု အတိအလင္းေၾကညာကာ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားျဖင့္ အမ်ဳိးသားေရး အဆင့္ ႏိုင္ငံေရးတိုးတက္မႈမ်ားကို ထင္ထင္ရွားရွား ႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္တြင္ ဤျဖစ္ရပ္မွာ အတိတ္ကာလမ်ားက မႏိုင္၍ ေခါင္းငံု႔ခံ အေလွ်ာ့ေပးခဲ့ရေသာ ကိစၥမ်ဳိးကဲ့သို႔ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါ။

အမႈကိုင္တြယ္ပံုမ်ားက မည္သည့္ေနရာ/ကိစၥမ်ားတြင္ မွားယြင္းေနသည္ကို သာမန္အရပ္သားတဦး၏ အျမင္ျဖင့္ ေထာက္ျပပါမည္။

1. ခ်က္ခ်င္းပင္ အာမခံေပးႏိုင္ေသာအမႈကို အာမခံ မေပးဘဲ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ (လူသတ္မႈ၊ မုဒိန္းမႈ၊ ဓါးျပတိုက္မႈ အစရွိသည္တို႔မွာ အျခားလူတို႔အတြက္ အသက္အႏၱရာယ္ကို ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္းပင္ ၿခိမ္းေျခာက္ေနေသာ ေၾကာင့္ အာမခံ မေပးႏိုင္ေသာ အမႈမ်ား ျဖစ္သည္။)

2. အစြပ္စြဲခံရသူက ေျဖာင့္ခ်က္ေပးရန္ ဆႏၵမရွိဘဲ အတင္းအၾကပ္ ေျဖာင့္ခ်က္ ရယူျခင္း။ (အစြပ္စြဲခံရသူက ေျဖာင့္ခ်က္ေပးလိုမွသာ ေျဖာင့္ခ်က္ယူရံု တာဝန္ရွိေသာ ရဲက ထိုသို႔မဟုတ္ဘဲ အတင္းအဓမၼ အၾကပ္ကိုင္၍ စစ္ေဆးေမးျမန္းကာ ဝန္ခံခိုင္းျခင္း။)

3. ႐ိုင္းစိုင္းယုတ္ညံ့ေသာစကားမ်ားျဖင့္ မဖြယ္မရာေျပာဆို စစ္ေဆးေမးျမန္းကာ ကာယိ​ေျႏၵပ်က္​၊ လူ႔သိကၡာ ညိွဳးႏြမ္း ေသးသိမ္ေအာင္ လုပ္ျခင္း၊

4. ၅ ရက္ဆက္တိုက္ စစ္ေဆးၿပီး ၃ ရက္မွာ ေန႔ေရာညပါ စစ္ေဆးျခင္းသည္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္သည့္ နည္းလမ္း၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ မဆိုင္ေသာ တရားမဝင္ နည္းလမ္း ျဖစ္ျခင္း၊

5. အမႈကို စတင္မစစ္ေဆးမီကပင္ ရဲအရာရွိတဦးက အစြပ္စြဲခံရသူအား အမႈရွံဳးမည္ဟု ႀကိဳတင္ နိမိတ္ျပ လမ္းေၾကာင္းေပးကာ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းႏွင့္ ဖ်ားေယာင္းေသြးေဆာင္ျခင္း၊

6. ၅ ရက္စစ္ေဆးၿပီးေနာက္ အင္းစိန္ေထာင္သို႔ ပို႔ကာ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားျခင္း၊7. အမႈစတင္ျဖစ္ပြားၿပီး ၃ ပါတ္ၾကာမွ တရားရံုးထုတ္ရန္ရွိျခင္း၊

8. အခင္းျဖစ္ပြားေသာ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိ့ဳနယ္ရွိ တရားရံုးတြင္ အမ်ားသူငါေရွ႕ေမွာက္၌ တရားစီရင္ေရးကိစၥ မျပဳလုပ္ဘဲ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားရာ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း၌သာ တရားရံုးထုတ္ရန္ရွိျခင္း။

9. အထက္ပါ ၈ ခ်က္အျပင္ တရားဥပေဒ ရွဳေထာင့္မွ ၾကည့္ရွဳေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသာ အျခားအခ်က္မ်ား ရွိႏိုင္ပါေသးသည္။

အစြပ္စြဲခံရသူ၏ အိမ္သို႔ ရဲက လာေရာက္ဖမ္းဆီးစဥ္ ဖမ္းဝရမ္း ပါမပါ၊ ရပ္ကြက္တာဝန္ရွိ သက္ေသလူၾကီးမ်ား ပါမပါ သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိသျဖင့္ မသိရပါ။ အမွန္စင္စစ္ ဤအမႈသည္ ဖမ္းဝရမ္းႏွင့္ ရပ္ကြက္ သက္ေသမ်ားျဖင့္သာ ဖမ္းဆီးႏိုင္ေသာ အမႈမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ အစြပ္စြဲခံရသူဘက္မွ ေရွ႕ေနေခၚပိုင္ခြင့္ ရွိေနေသာ္လည္း ေဖာ္ျပပါသတင္းအရ ေရွ႕ေနေခၚခြင့္ မရျခင္းေလာ၊ မေခၚျဖစ္ခဲ့ျခင္းေလာ၊ ေရွ႕ေနမွ ဝင္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္္ပိုင္ခြင့္ မရျခင္းေလာ မသိရပါ။

မၾကာခဲ့ေသးေသာရက္မ်ားက ကုလသမဂၢမွ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားဆိုင္ရာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ ကင္တားနားႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရအရာရွိႀကီးမ်ား ေတြ႔ဆံုၾကရာမွ သိလာရေသာ အခ်က္တခုမွာ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး သင္တန္းမ်ား ေပးေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ရဲႏွင့္ အက်ဥ္းေထာင္တို႔မွ လက္ရွိက်င့္သံုးေနေသာ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားအရမွာပင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရွိေနသျဖင့္ ယင္းတို႔ကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ျခင္း မရွိေသးဘဲ သင္တန္းေပးေနျခင္းျဖင့္ ထြက္လာမည့္ ရလဒ္မ်ားမွာ စိတ္ဝင္စားဖို႔ေကာင္းသည္။

မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ဥပေဒ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ မညီညြတ္ဘဲ ဖမ္းဆီးထားေသာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူတဦးအား ရဲမ်ားက မဖြယ္မရာ စစ္ေဆးခဲ့သည့္ျဖစ္ရပ္က လက္ရွိ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ယခင္ အာဏာရွင္ စစ္အစိုးရေခတ္မ်ား ကဲ့သို႔ပင္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ကင္းမဲ့ေနဆဲ ျဖစ္သည္ကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ေဖာ္ျပလ်က္ ရွိေနသည္။

တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ (Rule of law) ဆိုသည္မွာ တရားဥပေဒဆိုင္ရာ စံသတ္မွတ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။ ေယဘူယ် အားျဖင့္ဆိုလွ်င္ ဤသတ္မွတ္ခ်က္အရ ဥပေဒအထက္တြင္ မည္သူမွ် မရွိေစရပါ။ ဥပေဒေရွ႕ေမွာက္တြင္ မည္သူမဆို တန္းတူညီမွ်မႈ ရွိရသည္။ ထို႔ျပင္ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္သူမွလြဲ၍ မည္သူမွ် ႏိုင္ငံေတာ္၏ အျပစ္ေပးျခင္း၊ ျပစ္ဒဏ္ စီရင္ခံရျခင္း မရွိေစရပါ။ တရားစီရင္ေရးက႑ဘက္တြင္လည္း မွ်တေသာတရားေရးစနစ္ကို အေျခခံကာ နည္းလမ္းတက် လုပ္ေဆာင္ရသည္။ ထို႔အတူ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို အျပည့္အဝ အာမခံထားႏိုင္သည့္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ယင္းကို အတိအက် လိုက္နာရေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား၊ စီမံေဆာင္ရြက္ရသူမ်ား ရွိရသည္။

တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိပါက အႏိုင္က်င့္မႈမ်ား ျဖစ္လာတတ္သည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို တာဝန္ရွိသူ အာဏာပိုင္တို႔က က်ဴးလြန္လာတတ္သည္။ အာဏာအလြဲသံုးစား လုပ္တတ္သည့္ ရဲဝန္ထမ္း၊ အက်ဥ္းေထာင္ ဝန္ထမ္းတို႔အပါအဝင္ အျခားအျခားေသာအာဏာပိုင္မ်ား၊ ၎တို႔ႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားကလည္း တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ မရွိသည္ကို အခြင့္ေကာင္းယူ၍ အျခားသူတို႔အား အႏိုင္က်င့္တတ္ၾကသည္။ အႏိုင္က်င့္ခံရသူ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရသူတို႔မွာ တရားဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ကို မရရွိဘဲ ျဖစ္ေနရသည္။ တရားစီရင္ေရးဘက္တြင္လည္း အာဏာအလြဲသံုးစားမႈႏွင့္ အဂတိလိုက္စားမႈတို႔ ရွိလာၿပီး ဥပေဒကို မ်က္ကြယ္ျပဳလ်က္ တရားစီရင္တတ္ၾကသည္။

ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတြင္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ မီဒီယာတို႔မွ မိမိတို႔က႑အလိုက္ ကြၽမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္စြာ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ေဆာင္ရင္း လူထုယံုၾကည္မႈ၊ အားကိုးမႈ၊ ေထာက္ခံမႈ၊ ပါဝင္ယိုင္းပင္းမႈတို႔ကို အျပည့္အဝ ရယူေစခ်င္ပါသည္။ ဤသည္မွာ ဒီမိုကေရစီ အဓြန္႔ရွည္စြာ ေအာင္ျမင္ေနေရးအတြက္ အဓိကအခ်က္မ်ားထဲမွ တခု ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

နစ္နာဆံုးရွံဳးမႈတခုကို ျဖစ္ေစေသာ လုပ္ရပ္တခု ျဖစ္ပြားေနခ်ိန္တြင္ ျပည္သူတို႔အေနျဖင့္ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္၊ လုပ္ႏိုင္ေသာ အေရးပါသည့္ ကိစၥတခ်ဳိ႕ကို အၾကံေပးခ်င္ပါသည္။

1. လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းတြင္ တရားဥပေဒမဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအပါအဝင္ နစ္နာဆံုးရွံဳးမႈမ်ားအေပၚ မည္သူမွ် လစ္လ်ဴမရွဳသင့္ပါ။

2. နစ္နာဆံုးရွံဳးမႈကို ျဖစ္ေစေသာကိစၥမ်ား ျဖစ္ပ်က္လာပါက မည္သူမဆို မိမိတို႔ ေရာက္ရွိေနရာမွ အနီးဆံုး ရဲဝန္ထမ္း (သို) ရဲစခန္း၊ သတင္းမီဒီယာဌာန၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၊ ဆက္ႏြယ္မႈရွိေသာ NGO အဖြဲ႔အစည္း၊ ေဒသခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၊ ေရွ႕ေနအဖြဲ႔အစည္းတခုခု အစရွိသျဖင့္ နစ္နာဆံုးရွံဳးမႈကို ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ တားျမစ္ေပးႏိုင္သည့္ ပုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႔အစည္းတခုခုသို႔ ရႏိုင္သမွ် အေထာက္အထားစံုလင္စြာျဖင့္ ဆက္သြယ္ အေၾကာင္းၾကားသင့္ပါသည္။ အကယ္၍ တဦးခ်င္းက မလုပ္ေဆာင္ရဲလွ်င္ အုပ္စုဖြဲ႔ကာ လုပ္ေဆာင္သင့္ ပါသည္။

3. နစ္နာဆံုးရွံဳးမႈဆိုသည္မွာ အေျခခံအားျဖင့္ လူတဦးခ်င္း၏ ေမြးရာပါ ကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ လု႔အခြင့္အေရးမ်ားအား အသံုးျပဳပိုင္ခြင့္ မရွိျခင္းေၾကာင့္ မိမိ၏ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာမ်ားကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစျခင္း၊ အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈကို ပိတ္ဆို႔တားျမစ္ခံရျခင္း တို႔ျဖစ္ၿပီး ယင္းတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဗဟုသုတမ်ားကို ေလ့လာသိရွိထားသင့္ပါသည္။

4. ပိုမို၍ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္ဆိုပါက လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၌ ဖြဲ႔စည္းထားၿပီးျဖစ္ေသာ သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီသို႔ျဖစ္ေစ၊ သမၼတထံသို႔ျဖစ္ေစ စုေပါင္းလက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ ေမတၱာရပ္ခံစာ / ကန္႔ကြက္စာ / အသနားခံစာ တခုခုကို ေပးပို႔လ်က္ မီဒီယာသို႔လည္း တဆက္တည္း အေၾကာင္းၾကားထားသင့္ပါသည္။

5. ယခုအခါတြင္ ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေနၾကၿပီျဖစ္ေသာ အခမဲ့နာေရးကူညီမႈအသင္း အပါအဝင္ ပရဟိတ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကဲ့သို႔ အခမဲ့ ဥပေဒ အက်ဳိးေဆာင္အဖြဲ႔မ်ားကို က်ယ္ျပန္႔စြာ ဖြဲ႔စည္းထား သင့္ပါသည္။


လြင္ေအာင္စိုး

၆-၉-၂ဝ၁၁