0 တကယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း ေဒသေတြ သဲကႏာၱရ ျဖစ္သြားရင္..

Sahara desert

တကယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း ေဒသေတြ သဲကႏာၱရ ျဖစ္သြားရင္...

သဘာဝအေလ်ာက္ စိမ္းလန္းစိုေျပေနတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ဟာ အဲဒီႏိုင္ငံနဲ႔ ေနထိုင္တဲ့ ျပည္သူေတြအတြက္ သိပ္ကို အက်ဳိးရွိပါတယ္။ ေရဗူးနဲ႔ ဖိနပ္မပါ ေႏြခါမွသိ ဆိုသလို မိုးေခါင္လို႔ ပူျပင္း ေျခာက္ေသြ႔မွ မိုးေရရဲ႕ တန္ဖိုးကို ပိုၿပီး သိလာရပါတယ္။

ေတာေတာင္ေရေျမ စိမ္းလန္း စိုေျပေနရင္ မိုးရြာတာ ပံုမွန္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမစ္ေရ ေခ်ာင္းေရေတြလည္း ပံုမွန္ စီးဆင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတာေတာင္ေတြ ျပဳန္းတီးရင္ မိုးရြာသြန္းတာ ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ မိုးမ်ားရင္ မ်ားမယ္.. မိုးေခါင္ရင္လည္း ေခါင္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဆက္တိုက္ မိုးေခါင္ရင္ သဲကႏာၱရ ျဖစ္ေစပါတယ္။

ကမာၻေျမႀကီးထဲမွာလည္း ႀကီးမားတဲ့ အပူခ်ိန္ ရွိေနတာေၾကာင့္ ျမစ္ေရ စီးဆင္းမႈကို အားမျပဳႏိုင္ေတာ့ရင္ အဲဒီေဒသေတြဟာ ေျမႀကီးေတြ ပိုမို ပူေလာင္လာၿပီး ပတ္ၾကားအက္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Karakum desert

တကယ္လို႔မ်ား အဲဒီလို ေဒသေတြမွာ တႏွစ္ကို မိုးေရခ်ိန္ ၁ဝ လက္မထက္ ေလ်ာ့နည္းသြားရင္ သဲကႏာၱရ ျဖစ္ေစပါတယ္။ သဲကႏာၱရကို ျဖစ္ေစတဲ့ ေနာက္ထပ္ အေၾကာင္းရင္းတခုကေတာ့ ရရွိတဲ့
မိုးေရခ်ိန္ထက္ ေရေငြ႔ပ်ံႏႈန္းက အဆမ်ားစြာ ပိုေနတဲ့အခါ ျဖစ္ပါတယ္။

အျပစ္တင္သင့္တဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္းကေတာ့ သဘာဝအေလ်ာက္ စိမ္းလန္းစိုေျပေနတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို လူေတြက ဖ်က္ဆီးပစ္ေနၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာေတာင္ေတြက သစ္ပင္ေတြကို ပရမ္းပတာခုတ္လွဲၾကတာက အလြန္ဆိုးဝါးတဲ့ စီးပြားေရး ေသာင္းက်န္းမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ စနစ္တက် ျပန္လည္ စိုက္ပ်ဳိး ထိန္းသိမ္းတာ မရွိရင္ ေတာျပဳန္းပါေတာ့တယ္။

ဒီလိုပဲ ေတာင္ေတြကို ၿဖိဳခ်ၿပီး သတၱဳ တူးေဖာ္တာ၊ ဆည္တည္ေဆာက္ဖို႔ ေရေလွာင္တမံေတြ ေဆာက္တာကလည္း သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ကို အဓိက ဖ်က္ဆီးေနတဲ့ လူေတြရဲ႕ ေသာင္းက်န္းမႈပါပဲ။ ေတာေတာင္ျပဳန္းတီးရတာေၾကာင့္ မိုးေလဝသ မမွန္ေတာ့တာဟာ သဲကႏာၱရကို ျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းတခုပါ။

Namib desert

 
မိုးနည္း၊ မိုးေခါင္၊ ေရေငြ႔ပ်ံ စတဲ့ မိုးေလဝသ ေဖာက္ျပန္မႈေၾကာင့္ သဲကႏာၱရျဖစ္သြားတဲ့အခါ အရင္က သဘာဝအေလ်ာက္ စိမ္းလန္းစိုေျပေနတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ စိုက္ပ်ဳိးေနက် ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြကို စိုက္လို႔ မျဖစ္ထြန္းေတာ့ပါဘူး။ သဲကႏာၱရ စိုက္ပ်ဳိးေရး (Desert agriculture) လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာင္ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေတာ့္ကို ခက္ခဲပါဦးမယ္။ ျမန္မာက အစၥေရးလ္လိုလည္း မတိုးတက္ေသးပါဘူး။ နည္းပညာ၊ အရင္းအႏွီး မလြယ္ကူတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိပါတယ္။

သဲကႏာၱရအတြင္း တူးေျမာင္းေတြနဲ႔ ေရသြင္းတဲ့ Desert irrigation လုပ္ဖို႔ စရိတ္စကေတြကလည္း ႀကီးမားလွပါတယ္။ ေရအတြက္ စရိတ္စကကိုက ႀကီးျမင့္ေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စရိတ္စက ႀကီးႀကီးနဲ႔ စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္တဲ့ ထြက္ကုန္ေတြကလည္း ေစ်းႀကီးလြန္းေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြအတြက္ တကယ္ကို မလြယ္တဲ့ ျပႆနာပါ။

သဲကႏာၱရ ျဖစ္သြားရင္ အဲဒီေဒသမွာ ေနထိုင္သူေတြသာမက တႏိုင္ငံလံုးမွာပါ လူသန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး အစာေရစာ ရွားပါးမႈကို ၾကံဳရႏိုင္ပါတယ္။ အစာငတ္လို႔ေသ၊ အဟာရ မျပည့္လို႔ ေရာဂါျဖစ္ၿပီး ေသၾကရဖို႔ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ရာသီဥတုဒဏ္ကို က်င့္သားမရလို႔လည္း ေသႏိုင္ပါတယ္။သဲကႏာၱရက ဖံုမႈန္႔ေတြေၾကာင့္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ေရာဂါနဲ႔ အေရျပား ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါေသးတယ္။

Gobi desert

သဲမုန္တိုင္းေတြဟာ မိုင္ေပါင္း ရာေပါင္းမ်ားစြာအထိ ျပန္႔ႏွ႔ံ ေရာက္ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ- တရုတ္ႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းက ဂိုဘီ သဲကႏာၱရကေန တိုက္လိုက္တဲ့ သဲမုန္တိုင္းဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံတခုလံုးကို ေရာက္ရွိႏိုင္ၿပီး အိမ္နီးခ်င္း ေတာင္-ေျမာက္ ကိုးရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးကိုသာမက ဂ်ပန္ကို ေက်ာ္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ေဒသထိ ေရာက္ရွိသြားႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သဲမုန္တိုင္း တိုက္လိုက္ရင္ေတာ့ တႏိုင္ငံလံုးကို အလြယ္တကူပဲ ခ်က္ခ်င္း ျပန္႔ႏွ႔ံသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

သဲကႏာၱရကို စိမ္းလန္း စားက်က္ေျမအျဖစ္ ျပန္လုပ္ယူဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ သဲကႏာၱရက ေနာက္ထပ္ မက်ယ္ျပန္႔လာႏိုင္ေအာင္သာ အသဲအသန္ တားဆီးေနရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ စရိတ္စက ကုန္က်ခံေနရတာေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို အႀကီးအက်ယ္ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာေစႏိုင္ပါတယ္။

လတ္တေလာ စီးပြားျဖစ္ႏိုင္တာေလးတခုကို မက္ၿပီး မဆင္မျခင္ လုပ္လိုက္မိရင္ သဘာဝ ေရေျမေတာေတာင္ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီးသြားပါလိမ့္မယ္။ အခုေတာင္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတာေတာင္ေရေျမေတြ အေတာ့္ကို ပ်က္စီးေနပါၿပီ။ ၿဖိဳခ်ခံလိုက္ရတဲ့ ေတာင္ေတြကို အစားထိုးလို႔ ဘယ္ေတာ့မွ မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ ဆက္မမိုက္ၾကဖို႔ ဆင္ျခင္ၾကရပါမယ္။ ႏိုင္ငံံ့ေက်းဇူး သစၥာကို ေစာင့္သိၾကရပါမယ္။

ပ်က္စီးသြားတဲ့ ေတာေတြကို စနစ္တက် ျပန္လည္ စိုက္ပ်ဳိး ထိန္းသိမ္းရပါမယ္။ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြ၊ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ေတြ ဒီေရေရာက္ေတာေတြကို မပ်က္စီးရေအာင္ ဂရုတစိုက္ ထိန္းသိမ္းထားရပါေတာ့မယ္။ ဒါေတြအားလံုးကို လူတိုင္းက တိတိက်က် လိုက္နာၾကရပါမယ္။ မလိုက္နာသူေတြကို ေက်ာသားရင္သား မခြဲျခားဘဲ ျပင္းထန္စြာ အေရးယူ အျပစ္ေပးတဲ့ ပံုစံနဲ႔ မျဖစ္မေန တားဆီးရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္မွ အေျမာ္အျမင္ႀကီးႀကီးနဲ႔ သစ္မခုတ္ရ ဥပေဒကို လူတိုင္း လိုက္နာႏိုင္ေသးရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း အလားတူ လုပ္ႏိုင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုး အဖတ္ဆယ္မရတဲ့အထိ ပ်က္စီးဆံုးရွံဳးႏိုင္မယ့္ အေရးကို ေျမာ္ျမင္ေတြးဆၿပီး ရိုးသားေျဖာင့္မတ္စြာ က်င့္ၾကံ အားထုတ္ၾကေစခ်င္ပါတယ္။


လြင္ေအာင္စိုး
၈-၁ဝ-၂ဝ၁၂

ဆက္စပ္သတင္း - The Voice Weekly  ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ပါက အလယ္ပိုင္းေဒသ ကႏာၱရ ျဖစ္သြားႏိုင္ဟုဆို

Sonoran desert