“ဒီလုိစည္းမ်ဥ္းေတြက ခင္ဗ်ားကို ပုိက္ဆံေတြပံုျပီးရင္းလုိက္၊ ထုတ္လုပ္တူးေဖာ္မႈလုပ္ငန္းေတြကို စြန္႔စားျပီးလုပ္လုိက္၊ျပီးရင္ေတာ့ အစိုးရဆီကို အျမတ္ေ၀စု အလကားေပးလုိက္လုိ႔ ဆုိလုိတာပါပဲ” “ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီလုိ အေျခခံပံုစံနဲ႔ေတာ့ ပမာဏမ်ားမ်ား ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု မစၥတာအီဗရက္က မွတ္ခ်က္ေပးသည္။( WA Today မွ 11 Aug 2012 ရက္စြဲပါ “ Burma Comes In From Cold, Gold and All” သတင္းေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)
အေရးယူခံ(Sanction) ကာလအလြန္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စီးပြားေရးတံခါး ဖြင့္ေပးေနျပီျဖစ္၍ ႏိုင္ငံ၏မတို႔မထိရေသးေသာ ဓာတ္သတၱဳ သယံဇာတ က႑တြင္ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံႏိုင္မည့္အခြင့္အလမး္မ်ားကိုၾသစေၾတးလ်ကုမၸဏီမ်ား ေမွ်ာ္ၾကည္႔ေနၾကျပီ။
ႏိုင္ငံ၏ ၾကြယ္၀လွေသာ ဓာတ္သတၱဳဆိုက္မ်ားကို ေသာ့ဖြင့္ရန္ ဆႏၵျပင္းျပေနၾကသည္႔ ၾသစေၾတးလ် သတၱဳသိုက္သမားမ်ာ၏ အျပိဳင္အဆုိင္ စိတ္ ၀င္စားမႈကိုလည္း ခံယူေနရသည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွမွ အဆင္းရဲဆံုး ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ရွည္လ်ားေသာ ေက်ာက္မ်က္သတၱဳတူးေဖာ္မႈ သမိုင္းေၾကာင္း ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အရာ မယြင္း ေသးသည္႔ ဓာတ္သတၱဳသယံဇာတမ်ားကို အလုပ္ျဖစ္ေသာ စီးပြားေရးစီမံကိန္းမ်ားအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းရန္အတြက္ လုိအပ္သည္႔ ေငြအရင္းအႏွီး သတင္း အခ်က္အလက္၊ နည္းပညာႏွင့္ မရွိမျဖစ္ အေျခခံစနစ္ မ်ားခ်ိဳ႕တဲ့မႈေၾကာင့္ ယင္း၏တန္ဘုိးၾကီးဓာတ္သတၱဳ သယံဇာတသိုက္မ်ားမွာ မူလပကတိနီးပါး က်န္ရွိ ေနသည္။
ၾသစေၾတးလ်အငယ္တန္း ရွာေဖြေရးကုမၸဏီမ်ား၀င္ေရာက္လာ
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္တြင္ က်င္းပသည္႔ Myanmar Mining Summit သုိ႔ မၾကာေသးမွီက တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ၾသစ ေၾတးလ် သတၱဳတြင္း သမား မ်ား ထဲမွGlobal Resources Corporation ဥကၠဌ စတီဖင္အီဗရက္ က“ ၾသစေၾကးလ်ရဲ႕စြန္႔ဦးတီထြင္ အငယ္တန္းကုမၸဏီ ေတြဟာ ေ၀းလံခက္ခဲတဲ့ ေဒသ ေတြကို ပထမဆံုးေရာက္လာတတ္သူေတြျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
ျပီးခဲ့သည္႔ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေခတ္ကာလအတြင္း တပ္မေတာ္အစိုးရ၏ တစ္လြဲတစ္ေခ်ာ္ စီမံခန္႔ခြဲမူမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အေရးယူဒဏ္ခတ္မူ Sanctions မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးကို ထိခုိက္ျပိဳလဲေစခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ အရပ္သားတစ္ပိုင္းအစိုးရအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းျခင္းႏွင့္ Sanctions မ်ိဳးစံုေျဖေလွ်ာ့ေပးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ယခုအခါ အေနာက္ႏိုင္ငံ ရင္းနွီး ျမႈပ္ႏွံသူမ်ားထံမွ စိတ္၀င္စားမႈမ်ား လွ်ံထြက္လာသည္ကို ေတြ႔ျမင္ေနရေလျပီ။ ၾသစေၾတးလ်၏ အၾကီးဆံုးေရႊထုတ္လုပ္သူျဖစ္လာေစရန္ မၾကာေသးမွီက St Barbara ႏွင့္ပူးေပါင္းလုိက္ေသာ Allied Gold ကုမၸဏီ၏ လုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္ေသာ Mineral Comodities မွအေထြေထြမန္ေနဂ်ာ နီကိုလပ္စ္ပိုရီက ျမန္မာ ႏိုင္ငံသို႔၀င္ရန္ ၄င္း၏ကုမၸဏီ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနျပိဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ဒီေဒသရဲ႕ဘူမိေဗဒသြင္ျပင္ကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေလ့လာျပီးပါျပီ။ဒါနဲ႔ပက္သက္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အရမ္းစိတ္လႈပ္ရွား ေနၾကပါတယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားဖို႔အခ်ိန္တန္ျပီလုိ႔ထင္ပါတယ္။ေစာေလေကာင္းေလေပါ့ဗ်ာ။” ဟု ၄င္းကဆုိပါသည္။
ယခင္ Rio Tintoမွ သတၱဳတြင္းျပန္ အုိ၀င္ဟီဂတ္တီက “၄င္း၏ကုမၸဏီ Tigers Redm Groupသည္လည္း အလားအလာရွိေသာ ေၾကးနီႏွင့္ ေရႊသ တၱဳသိုက္မ်ားကို ေလ့လာျပီးသြားျပီ”ဟု ေျပာၾကားသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ Tigers အုပ္စုက ျမန္မာႏိုင္ငံက အခြင့္အလမ္းေတြကို အၾကိဳေလ့လာမႈျပဳလုပ္ေနပါတယ္။အရင္က လည္း ေလ့လာခဲ့ဘူးလို႔ ဒီေဒသအေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းသိထားပါတယ္။ေၾကးနီနဲ႔ေရႊရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟာ သိပ္ကို ဆြဲေဆာင္အားေကာင္းေနပါတယ္”ဟု အုိ၀င္ဟီဂတ္တီက ဆုိသည္။
ေလာေလာဆယ္ အၾကီးစားႏိုင္ငံတကာ ေကာ္ပေရးရွင္းၾကီးမ်ားေရာက္မလာေသးျခင္းကလည္း အငယ္တန္း ကုမၸဏီေလးမ်ားလုပ္ခြင့္သာေအာင္ ဖန္တီးေပးထားပါသည္။
ေရႊသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အငယ္တန္းကုမၸဏီမ်ား ရွာေဖြေနၾကေသာ အရာျဖစ္သည္။ ကေနဒါကုမၸဏီ တစ္ခုကလညး္ တူးေဖာ္ခြင့္ ပါမစ္ရ သည္ ႏွင့္တစ္ျပိဳင္နက္ ေျပးလမ္းကို ဦးေဆာင္ႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ရွိသည္။
ကေနဒါသတၱဳတြင္းကုမၸဏီ Northquest ၏ဥကၠဌ ဂၽြန္ေနာ့သ္က“ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဘူမိရူပဆုိင္ရာ အခ်က္အ လက္မရွိသည္႔အျပင္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ခန္႔ကပင္ ဘူမိေဗဒ စစ္ေဆးတုိင္းတာမႈမ်ား ရပ္ဆုိင္းသြားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္ထိ ၾကီးၾကီးမားမား ေရႊရွာေဖြေတြ႔ရွိမႈမ်ားမရွိခဲ့” ဟု သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေတြ႔စျမင္စမွာပင္ ေရႊေရာင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖိတ္ဖိတ္လက္ေနေသာ္ျငားလည္း အေျပး၀င္ၾက မည္႔ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ားအေနျဖင့္ တင္းၾကပ္ေသာစည္းကမ္းေဘာင္မ်ား၊ မစမး္သပ္ရေသးေသာ တရားဥပေဒစနစ္ႏွင့္ ဗ်ဴရို ကေရစီၾကိဳးနီအထပ္ထပ္တုိ႔ကို ညွိႏႈိင္းရွင္းလင္းၾကရေပလိမ့္မည္။
“ျမန္မာႏိုင္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ဖုိ႔ ဘယ္ေလာက္ခက္တယ္ဆုိတာကို ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူအေတာ္မ်ားမ်ား အံ့အားသင့္ သြားၾကပါတယ္။ အေျခခံ စနစ္ နိမ့္က်မႈ၊ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားတဲ့ တရားဥပေဒနဲ႔စီးပြားေရးအေျခအေနစတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ေတြကလည္း ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြအတြက္ အဓိက အတားအဆီးေတြျဖစ္ေနပါတယ္” ဟု ၾသစေၾတးလ် Macquarie University မွ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေလ့လာသူ ဂ်ာရတ္ဘက္ဆင္ဂါ ကေထာက္ျပေျပာဆုိ သည္။
ျမန္ဆန္စြာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနသည္ဟု ဆုိေသာ္ျငားလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာတြင္ အဂတိလုိက္စားမႈ အမ်ားဆံုးဟု Transparency Interna- tional က သတ္မွတ္ထားသည္။
သတၱဳတြင္းက႑ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈအတြက္ အၾကီးမားဆံုးအတားအဆီးမွာ အေပၚစီးယူထားေသာ ထုတ္လုပ္မႈ ခြဲေ၀ ေရးကန္ထရိုက္ စည္းကမ္းျဖစ္ျပီး ကုမၸဏီႏွင့္ အစုိးရအၾကား ၃၀း၇၀ရာခုိင္ႏႈန္း အခ်ိဳးျဖင့္ ခြဲေ၀ရန္ သတ္မွတ္ထားသည္ဟု ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။ ျမန္မာအစိုးရသည္ ရွယ္ယာ ပါတနာအေနျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိေသာ္လည္း မူပိုင္ေၾကးႏွင့္ အခြန္အခမ်ားအေပၚမွ ၾကီးမားေသာ အျမတ္ေ၀စုကို ရယူထားပါသည္။
“ဒီလုိစည္းမ်ဥ္းေတြက ခင္ဗ်ားကို ပုိက္ဆံေတြပံုျပီးရင္းလုိက္၊ ထုတ္လုပ္တူးေဖာ္မႈလုပ္ငန္းေတြကို စြန္႔စားျပီးလုပ္လုိက္၊ျပီးရင္ေတာ့ အစိုးရဆီကို အျမတ္ေ၀စု အလကားေပးလုိက္လုိ႔ ဆုိလုိတာပါပဲ” “ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီလုိ အေျခခံပံုစံနဲ႔ေတာ့ ပမာဏမ်ားမ်ား ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု မစၥတာအီဗရက္က မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေရႊႏွင့္ေက်ာက္မီးေသြးကဲ့သို႔ေသာ သယံဇာတအရိုင္းမ်ားကို ျပည္ပတင္ပို႔ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားျပီး ေက်ာက္မ်က္က႑တြင္လညး္ ႏိုင္ငံ ျခား ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈကို ခြင့္မျပဳပါ။ ၄င္းအတားအဆီးမ်ားႏွင့္တရားဥပေဒ၊ အေျခခံစနစ္မ်ားခ်ိဳ႕တဲ့မႈတုိ႔ ေပါင္းစပ္လုိက္ေသာအခါတြင္မူ ႏုိင္ငံတကာမွ စိတ္၀င္စား ေနၾကေသာ ကုမၸဏီမ်ားစြာအဖုိ႔ “ေစာင့္ၾကည္႔” နည္းလမ္းကိုသာ ခ်မွတ္က်င့္သံုး ၾကရေတာ့မည္ ျဖစ္ေပသည္။
Yangonchronicle
0 comments:
Post a Comment
လာေရာက္လည္ပတ္ၾကေသာ မိတ္ေဆြတို႕ရဲ႕အျမင္မ်ားလည္း ေရးႏိုင္ပါတယ္