0 ျမန္မာ႔ ႏုိင္ငံေရးသံုးသပ္ခ်က္-Lin Htet

ျမန္မာႏိုင္ငံေရးသံုးသပ္ခ်က္ဟုဆိုလ်င္ လက္ရွျိဖစ္ေပၚေနေသာ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္မ်ားအရ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီး ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ္ အမ်ိဳး သားညီလာခံကို ခ်န္လွပ္ထားရန္မျဖစ္ႏုိင္ေပ။ ထိုညီလာသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေသာ ညီလာခံကိုယ္စားလွယ္မ်ား တင္သြင္းခဲ့ၾကေသာ စာတမ္းမ်ားႏွင့္ အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲရာတြင္ ရည္ညြန္းကိုးကားသင့္ေသာ အေျခခံမူမ်ားႏွင့္ယေန႔က်င့္သံုးေနေသာအေျခခံဥပေဒမွာတစ္ထပ္တည္း ျဖစ္ျခင္းမျဖစ္ျခင္း ျဖင့္လည္း ဒီမိုကေရစီအစိုးရသစ္၏ ဆႏၵသေဘာထားမ်ားကို ထက္ဟပ္တိုင္းတာႏုိင္မည္ဟု ရိုးသားစြာ ယံုၾကည္မိသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ ညီလာခံဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ေသာ္ အမ်ိဳးသားညီလာခံတြင္ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္မ်ား တင္သြင္း ေသာ အဆိုမ်ားႏွင့္ ၉၀ အာဏာရပါတီ၏ တင္သြင္းခ်က္အေျခခံမူ (၁၂)ခ်က္တို႔ကို အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲရာတြင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားခဲ႔ျခင္း ရွိမရွိႏွင့္ အေျခခံ မူ ၁၀၄ခ်က္တို႔တြင္ ထိုအခ်က္မ်ားပါ၀င္မူ ရွိမရွိတုိ႔ကို ေလ႔လာျခင္းျဖင့္ သိရွိႏိုင္သည္။ ယခုအခ်ိန္ ထိုျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္နုိင္ျခင္းမရွိေသး ေသာ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားအေနျဖင့္လည္း အမ်ိဳးသားညီလာခံသို႔ ကိုယ္စားလွယ္ငါးဦးေစလြတ္ျပီး စာတမ္း(၉)ေစာင္ႏွင့္ အခ်က္(၁၉)ခ်က္ကို တင္ သြင္းခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ထိ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုကိုသာ ေတာင္းဆိုတိုက္ပြဲ၀င္ေနရစဲပင္ ျဖစ္သည္။

အေျခခံဥပေဒဆိုသည္မွာ ႏုိင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ အျမင့္ဆံုးဥပေဒျဖစ္ျပီး၊ ထိုအေျခခံဥပေဒျဖင့္ပင္ ထိုႏုိင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို တိုင္းတာေလ႔ရွိၾက သည္။ ကမာၻေပၚရွိႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တျပည္ေထာင္စနစ္၊ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ႏွင့္ တဝတ္တျပတ္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ဟူရ်္ အမ်ိဳးမ်ိဳးက်င့္သံုးၾကေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံ၊ မတူညီေသာယဥ္ေက်းမူေပါင္းစံု ၁၃၅မ်ိဳးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ တဝတ္တပ်က္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ထက္ပင္ ေလ်ာ့နည္းေသာအခြင့္အာဏာမ်ားသာ ျပည္နယ္မ်ားသို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ကေပးထားျခင္းမွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ မေက် နပ္ခ်က္မ်ားဟူေသာ မီးစာကို အေျခခံဥပေဒဟူေသာ ေလာင္စာဆီျဖင့္ အထိတထိထားလိုက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ့အနာဂါတ္အေရးမွာ ရင္ေလးဖြယ္ေကာင္းလွ သည္။

ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္သားမ်ားအား ႏိုင္ငံေရးနည္းျဖင့္ေျဖရွင္းရန္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ျပီးေနာက္ အေျခခံဥပေဒကို လြတ္ ေတာ္အတြင္း ျပင္ဆင္ႏုိင္ပါသည္ဟု အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း (၉၅)ခ်က္ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံု၏ ေပးထားခ်က္မ်ားမွာ ၇၆ရာခိုင္ႏူန္းေသာ လြတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ျပင္ဆင္ရန္ အတည္ျပဳျပီးေနာက္ ျပည္လံုးက်ြတ္ဆႏၵခံယူပြဲျပဳလုပ္ရသည္အထိ ျပင္ဆင္ရန္ခက္ခဲေနသည္ကို စိတ္မခ်မ္းေျမ႕ဖြယ္ ေတြ႔ျမင္ေနရသည္။

တပ္မေတာ္အစိုးရမွ အစဥ္တစိုက္ ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ားဟု မွတ္ယူေနေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားမွာ မင္းႀကီးမဟာဗႏၵဳလ အာသံျပည္ကို ခ်ီတက္ ႏွိမ္ႏွင္းခ်ိန္လိုက္ပါႏွိမ္ႏွင္းခဲ့ေသာ ကခ်င္ဒူ၀ါးႀကီးမ်ား၊ သီေပါမင္းပါေတာ္မူခ်ိန္ ေဂါ၀န္ဆိပ္ကမ္းတြင္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွ ကယ္တင္ရန္ ျကိုးပမ္းခဲ့ေသာ ဓါးရိုးေပၚ လက္တင္၊ အံတင္းတင္းႀကိတ္မ်က္ႏွာမ်ားႏွင့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာမွ ရန္ကုန္အစိုးရဟုေခၚဆိုေနခ်ိန္ တပ္မေတာ္အစိုးရဘက္မွ ေရာင္စံုေသာင္းက်န္းသူမ်ားကို ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ေပးခဲ့ေသာ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားစစ္သားမ်ားျဖစ္ေနသည္ကို အံ႔ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ျမင္ရသည္။

သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္၏ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္သို႔ ဦးတည္ေနေသာ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲ

၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲအျပီး ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္းအလဲကာလ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးႏွင့္ ၎၏ အႀကံေပးအဖြဲ႔ဝင္ ပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ဒီမိုက ေရစီမိန္႔ခြန္းမ်ားႏွင့္အတူကပ္လ်က္ပါရွိလာေသာအရာမွာ ေအာက္ေျခလူတန္းစားနင္းျပားမ်ားျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံလူဦးေရ၏၇၀ရာခိုင္ႏူန္းရွိ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏သိမ္းဆည္းခံလယ္ယာေျမမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရးလူပ္ရွားမူမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။

လယ္ယာေျမတိုက္ပြဲမ်ား ျမန္မာျပည္အႏွ႔ံအျပားတြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ္လည္း ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားမွာ ထိေရာက္မူမရွိသည့္အျပင္ တစ္ႏွစ္အတြင္း ႏွစ္ႀကိမ္ေရးဆြဲလိုက္ရေသာ လယ္ယာေျမ ဥပေဒမွာ လြတ္ေတာ္တြင္းရွိ အမတ္မင္းအမ်ားစုမွာ မည္သည့္လူတန္းစားကို ကိုယ္စားျပဳ၍ ဥပေဒမ်ားေရးဆြဲေနသည္ဆိုသည္မွာ ထင္ရွားလြန္းလွသည္။

အဆိုပါေျမယာသိမ္းဆည္းမူမ်ားကို စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ဖြဲ႔စည္းလိုက္ေသာ ေျမအသံုခ်မူစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္မွာလည္း တိက်ေသာ စံုစမ္း စစ္ေဆးမူမ်ားမွ သေဘာထားေၾကျငာခ်က္မ်ားထုတ္ျပန္ျခင္းကို ယခုတိုင္ မေတြ႔ရွိရေသးေပ။

ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား မ၀င္ေရာက္လာမွီ အစိုးရပိုင္းႏွင့္ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္သူ စီးပြားေရးသမားလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားမွာ မ်ားစြာေသာ ေျမဧကမ်ား ကို ကိုင္ေဆာင္ျပီး ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ႀကီးမ်ားကဲ့သို႔ ျပည္ပရင္းႏွီးျမဳပ္သူမ်ားကို ခပ္ျပံဳးျပံဳးပင္ ေစာင့္ႀကိဳေနေလသည္။

သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ဟူသည္ ဒီမိုကေရစီစံႏူန္း

ေဆးေရာင္စံျခယ္သထားေသာ ခ်ကိုက္၊ပိုးစားေနသည့္ အိမ္အိုေဟာင္းႀကီးကဲ႔သို႔ပင္ ျမန္မာ့မီဒီယာေလာကအေရးမွာလဲ ရင္ေလးဖြယ္ေကာင္းလွ သည္။

မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ဟူေသာဆိုင္းပုဒ္ကို ကိုင္ေဆာင္ေၾကြးေၾကာ္ျပီး ထြက္ေပၚလာေသာသတင္းဂ်ာနယ္မ်ားအနက္ ၁၀ေဆာင္တြင္ (၇)ေဆာင္ ခန္႔မွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ပါတီႀကီးတခုမွ ပါတီ၀င္လူခ်မ္းသာမ်ားမွ ၎တို႔အက်ိဳးစည္းပြား ကို ေဖာ္ေဆာင္ရန္အတြက္ ျပည္သူကို အယံု သြင္းေနၾကေသာ လက္မည္းႀကီးမ်ားကို ေစ့ေစ့ၾကည့္ပါက ခပ္ေရးေရးျမင္ႏုိင္ပါသည္။

မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ဟူေသာ ဒီမိုကေရစီစံႏူန္းကို ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ခ်ိန္ဆက္ျပီး ၎တို႔အက်ိဳးစီးပြားကို ထပ္မံေဖာ္ေဆာင္လိုေသာ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရႀကီးမွ တစံုတခုေသာအတိုင္းအတာအထိ ခြင့္ျပဳထားေသာ္လည္း ၎တို႔အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ေသာ ျမန္မာစီးပြားေရး ဦးပိုင္၊ အမိ်ဳးသားႀကီးပြားတိုးတက္ ေရးကုမၼဏီ အစရွိေသာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေဟာင္းအသစ္လူထြတ္မ်ားနွင့္ ၎တို႔ေယာက္ဖ၊ ေယာကၡမပိုင္ကုမၼဏီမ်ားကို ထိခိုက္မိေသာအခါမ်ိဳးတြင္ ေခြးကို အမွီးနင္းမိသကဲ့သို ့အစြယ္တေဖြးေဖြး၊ မာန္တဖီဖီျဖင့္ ျဖစ္ေနျခင္းမွာ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ျပည္သူ႔ညီလာခံေရာက္ သတင္းသမားကိုရဲရင့္၏ အသက္ကို ရန္ရွာျခင္းအား ေထာက္ရူျခင္းျဖင့္ သိသာထင္ရွားလွသည္။

တည္ဆဲဥပေဒမ်ား မိုးဦးက်မိူမ်ားကဲ့သို ့မၾကာခဏထြက္ေပၚလာေသာ ဒီမိုကေရစီေရႊႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးတြင္ အသစ္ေပၚထြက္လာမည့္ မီဒီယာဥပ ေဒဟူေသာ အဆိပ္ရည္စိမ္ပန္းသီးျဖင့္ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ား၏ မသိစိတ္ထဲသို႔ ေၾကာက္စိတ္၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ေသာစိတ္တစံုတရာကို ထပ္မံ ထည္႔သြင္း ေပးလိုက္ဦးမည္ ျဖစ္သည္။

တုိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုပါ၀င္ေသာ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္

ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္ေဖာ္ေဆာင္လိုေသာ ဒီမိုကေရစီအစိုးရတရပ္အေနျဖင့္ လူမ်ိဳး၊ဘာသာဟူေသာစံႏူန္းမ်ားျဖင့္ မတိုင္းတာပဲ ႏုိင္ငံသားစိတ္ဓါတ္ျဖင့္သာတိုင္းတာေသာတိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုပါ၀င္ႏုိင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္တစ္ရပ္ေဖာ္ေဆာင္ရန္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ႏွင့္ ယံုျကည္မူတည္ေဆာင္ျခင္း ပထမေျခလွမ္းဟု ရိုးသားစြာ မွတ္ယူမိသည္။

လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားေနရာခ်ထားေရးမွာ အခ်ိန္ယူလုပ္ေဆာင္ရမည့္အရာျဖစ္သည္ဟု သိထားေသာ္လည္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ားႏွင့္ ယံုၾကည္မူတည္ေဆာက္ျခင္း ပထမအဆင့္ကိုေဖာ္ေဆာ္ႏိုင္ပါက ၎တို႔ကို တပ္သားသစ္မ်ားအေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္အတြင္း ၎တို ့သက္ဆုိင္ရာတပ္မ်ားတြင္ရွိေသာ ယခင္ရာထူးမ်ားအတိုင္း ေလ်ာက္ထားခြင့္ျပဳျခင္း၊ ျပည္နယ္လံုျခံဳေရးတပ္အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ေလာက္ အင္အားမႀကီးေသာလက္နက္မ်ားတပ္ဆင္ေပးျခင္း၊စစ္မူထမ္းအျဖစ္မလုပ္ကိုင္လိုေတာ႔သူတိုင္းရင္းသာလက္နက္ကိုင္တက္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၏ အလုပ္အကိုင္အခြင့္လမ္းမ်ားကိုဖန္တီးေပးျခင္းျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအေနျဖင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၏ေနာက္ဆံုအဆင္႔ျဖစ္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးထိမ္းသိမ္း ေရး(peace keeping)လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ေဆာင္ရြတ္ႏုိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိသည္။

ေခတ္မွီေအာင္ကမာၻျကည့္ျကည့္ပါ

ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ၏ေရွ႕ေရးမွာ လည္းေကာငး္ႏွင့္ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေနေသာ ႏိုင္ငံစံုေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားႏွင့္ မ်ားစြာသက္ဆိုင္ေနျပီး အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားမွ်တေသာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမူဥပေဒ မ်ား ေကာင္းမြန္စြာေရးဆြဲႏိုင္ရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံစံု ေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္၊ ဘဏ္စနစ္တို႔ရွိမည္ဆိုပါက ရိုးသားပြင့္လင္းေသာ ဒီမိုကေရစီအစိုးရႏွင့္ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္လို သူႏုိင္ငံစံုေကာ္ပိုရွင္းမ်ားမွာ အေႏွးႏွင့္အျမန္ေရာက္ရွိ လာျပး ျမန္မာႏုိင္ငံတည္းဟူေသာ ပလပ္ေခါင္းကို ကမာၻမူျပဳျခင္းဟူေသာမီးဘုတ္တြင္ ခ်ိတ္ဆက္ ျခင္းျဖင့္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ား အလယ္တြင္ ျပန္လည္ထည္၀ါႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္မိသည္။

အထက္ပါအရာမ်ားျဖစ္ေပၚလာေစရန္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရသစ္ႀကီးအေနျဖင့္ အေျခခံရိုးသားမူသာ ထင္သာျမင္သာရွိရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ယဥ္ေက်းေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ အေမွာင္ထဲမွထြက္ေပၚလာသူမ်ားကို အဆင္သင့္ေစာင့္ႀကိဳလ်က္ရွိသည္ဆိုသည္မွာ သမိုင္းသက္ေသမ်ားရွိျပီးျဖစ္၍ ထိုႏိုင္ငံမ်ား၏ ဆိုးေမြေကာင္းေမြမ်ားကို အတုယူုရန္သာ ရွိပါသည္။

Yangon chronicle