0 ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀၁၂ တြင္လည္း အဂတိလိုက္စားမႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အဆင့္၌ေအာက္ဆံုးတြင္ ရွိေနဆဲ

(5 December 2012 ရက္စြဲပါ Trustlour မွ Myanmar still near bottom of corruption ranking in 2012 despite reform ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယခုတစ္ႏွစ္အတြင္းလုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ မထင္မွတ္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ ျပည္သူလူထုႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ က႑မ်ားရွိ အဂတိလိုက္စားမႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာ Transparency International (TI) ၏ ေနာက္ဆံုးထုတ္ျပန္ေသာ ညႊန္းကိန္းမ်ား၌ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ရပ္တည္မႈကို လံုးဝသက္ေရာက္မႈမရွိခဲ့ေပ။ အဆိုပါ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕က Trustlour သို႔ေျပာၾကားရာတြင္ ၂၀၁၃ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ရပ္တည္သည့္ ရလဒ္ ေကာင္းလာရန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆႏၵျပင္းထန္မႈရွိေနရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းဆိုပါသည္။

ႏိုင္ငံေပါင္း (၁၇၆) ႏိုင္ငံအား ယခုႏွစ္ ရရွိထားေသာ အဂတိလိုက္စားမႈဆိုင္ရာ အခ်က္မ်ားကို အေျခခံ၍ ႏွစ္စဥ္အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ေပးပါသည္။ အဂတိလိုက္စားမႈကို (၀) ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၁၀၀% ထိ အမွတ္ေပးရာတြင္ ရမွတ္ (၀) ရရွိပါက အဂတိလိုက္စားမႈအမ်ားဆံုးဟု သတ္မွတ္ပါသည္။

ႏွစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္း ေစာင့္ၾကည့္အမွတ္ေပးပါသည္။

ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္မွလြတ္ေျမာက္လာသူ ဆင္းရဲမဲြေတသည့္ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၅% သာ အမွတ္ရရွိရာ ၎၏ေအာက္တြင္ ဆိုမာလီယာ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ အာဖဂန္နစၥတန္ ႏွင့္ ဆူဒန္
တို႔သာရွိပါသည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၀ တြင္ ၁.၅ အဆင့္ရသျဖင့္ ဆိုမာလီယာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔၏အထက္တြင္ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ TI ၏ နည္းလမ္းေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ တိုက္႐ိုက္ႏႈိင္းယွဥ္ရန္ ခက္ခဲပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိေနေသာအဆင့္မွာ ေအာက္ပိုင္းတြင္သာ နိမ့္က်ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အဂတိလိုက္စားမႈညႊန္းကိန္း (Corruption Perception Index-CPI) တြက္ခ်က္မည့္ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းသာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ရရွိေၾကာင္း ေမွ်ာ္လင့္ရန္ ေစာေသးေၾကာင္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ TI ၏ အစီအစဥ္ဒါ႐ိုက္တာ Samantha Grant ကေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

“ျမန္မာႏို္င္ငံလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အခုမွစတဲ့ႏိုင္ငံမွာ လူေတြရဲ႕အမူအက်င့္၊ ခံယူခ်က္ေတြေျပာင္းဖို႔ အခ်ိန္ယူရလိမ့္မယ္” ဟုသူက Alert Net သို႔ အီးေမးလ္ျဖင့္ အင္တာနက္ဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက အဂတိလိုက္စားမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ခံယူခ်က္ေျပာင္းမွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ ျမင့္တက္လာႏိုင္ မည္ ျဖစ္ပါသည္။

“၂၀၁၃ မွာ ရမွတ္ေတြတိုးတက္လာဖို႔ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ စစ္မွန္တဲ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ဖို႔လိုအပ္သလို ထိပ္ပိုင္းကစၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရျပင္းျပတဲ့ ဆႏၵေတြ အဆတ္မျပတ္ေတြ႕ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။” ဟု ၎ကျဖည့္စြက္ေျပာပါသည္။ “ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ အခ်ိန္ယူရပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ရႏိုင္သမွ်ကူညီပံ့ပိုးမႈေတြလိုအပ္ပါတယ္။” ဟု ဆိုပါသည္။ TI အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားကို ေထာက္ခံကူညီႏို္င္ရန္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားႏွင့္ အတူတဲြလုပ္ကိုင္ႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေန ပါသည္ဟု Grant ကေျပာပါသည္။

ျမန္မာအစိုးရသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းေၾကာင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံအေရးယူမႈမ်ား ကို ေျဖေလွ်ာ့လာေစပါသည္။

ေလာေလာဆယ္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မျမင္ႏိုင္သည္မွာ ပြင့္လင္းျမင္သာလာေစရန္ Extractive Industries Transparency Initiative သို႔ ဝင္ေရာက္ရန္ ရည္႐ြယ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။

အျခားပိုမိုပြင့္လင္းျမင္သာၿပီး တာဝန္ယူမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားတြင္ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒေရးဆဲြျခင္း အစိုးရတာဝန္ရွ ိသူမ်ား မတရားရယူထားေသာေငြမ်ားျပန္သြင္းခိုင္းျခင္းႏွင့္ ျပည္သူမ်ားကအဂတိလိုက္စားမႈမ်ားကိုသိရွိက တိုင္ၾကားရန္ ျပည္ထဲေရးက အမိန္႔ထုတ္ျပန္ျခင္း မ်ား ျဖစ္ပါသည္။

အေျပာသက္သက္ျဖင့္ မလံုေလာက္ေၾကာင္း Grant ကေျပာပါသည္။ အရည္အေသြးျမင့္ေသာ ဥပေဒမ်ားကို ထိေရာက္စြာ ခ်မွတ္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကုလသမဂၢ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ကြန္ဗင့္ရွင္းကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားေပမယ့္ လိုက္နာက်င့္သံုးျခင္းမရွိတဲ့ အာဆီယံရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎ကေျပာပါသည္။

“အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒခ်မွတ္ၿပီး အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး အာဏာပိုင္ေတြ ေတြ႕လာရဖို႔ လိုလားပါတယ္။ တျခားႏိုင္ငံ ေတြမွာ အရွင္းဆံုးလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကိစၥေတြပါ။” ဟု ၎ကေျပာပါသည္။

Grant က ဆက္လက္ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔မွ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္မ်ား၏ ေအာင္ျမင္မႈ၊ က်႐ႈံးမႈမ်ားကို နမူနာယူသင့္ေၾကာင္း လြတ္လပ္ၿပီးရပိုင္ခြင့္ရွိေသာ ေရခံေျမခံေကာင္းေသာ ေကာ္မရွင္တစ္ခု တည္ေထာင္ ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားပါသည္။

“တိုင္းျပည္က အမ်ားႀကီး လုပ္ရဦးမွာပါ။ CPI ရဲ႕ေအာက္ဆံုးအဆင့္မ်ားပဲ ရွိေနပါေသးတယ္။” ဟု ၎ကေျပာပါသည္။

ၿခံဳ၍ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ ၂၀၁၂ တြင္ ကမာၻတစ္လႊား၌ ျပည္သူ႕က႑ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဂတိလိုက္စားမႈမ်ားတြင္ ေျပာင္းလဲသည့္ လကၡဏာ မျပေပ။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က အံုၾကြမႈမ်ား အခ်ိဳ႕အက်င့္ပ်က္မႈ မ်ားေသာ အစိုးရမ်ား၏ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ား ဖယ္ရွားျခင္းမ်ားရွိခဲ့ေသာ္လည္း မထူးျခား ခဲ့ေပ။

ယခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုသည္ ၅၀% အမွတ္ေအာက္တြင္သာ ရွိေနသည္ကို တိုင္းတာသိရွိရၿပီး ဒိန္းမတ္၊ ဖင္လန္ႏွင့္ နယူးဇီလန္ တို႔သာ သန္႔ရွင္းေၾကာင္းေတြ႕ရပါသည္။ ၎သံုးႏိုင္ငံသာ ၂၀၁၁ ကလည္း ထိပ္ဆံုးတြင္ရွိခဲ့ပါသည္။

အာရွပစိဖိတ္ေဒသႏိုင္ငံမ်ား၏ ၆၈% သည္ ၅၀% ေအာက္တြင္သာ အမွတ္ရရွိၾကပါသည္။

“အာရွမွာ အဂတိလိုက္စားမႈဟာ အေရးေပၚကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔လိုအပ္တဲ့ အဓိကျပႆနာၾကီး ျဖစ္ပါတယ္။” ဟု Grant က ေျပာပါသည္။ အစိုးရသည္ ဥပေဒမ်ား အဖဲြ႕အစည္းမ်ားကို အားေကာင္းေအာင္ မျပဳလုပ္ၾကေၾကာင္း ဆိုပါသည္။

ႏိုင္ငံအမ်ားစုသည္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒမ်ားကို ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမရွိျခင္း သတင္းေပးပိုင္ခြင့္ ဥပေဒ သံေခ်ာင္းေခါက္သည့္ အကာအကြယ္ေပးမႈ စသည္မ်ား အားနည္း ျခင္းကို သူကေျပာပါသည္။

“အာရွမွာ အဓိကျဖစ္ေနတာက လြတ္လပ္ၿပီး၊ ေငြေၾကးျပည့္စံုၿပီး စဥ္ဆက္မျပတ္လုပ္ႏိုင္မယ့္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ မရွိတာရယ္၊ ထိေရာက္စြာ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ကၽြမ္းက်င္ဝန္ထမ္း မရွိတာေတြပါ။” ဟု သူကျဖည့္စြက္ ေျပာပါသည္။

အာရွတြင္ ကမာၻႀကီး၏ စုစုေပါင္းလူဦးေရ၏ ၆၀% ေနထိုင္လ်က္ရွိရာ ရလာဒ္ေကာင္းလာေရးအတြက္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးတြင္ ႏိုင္ငံသားတိုင္း ပိုမိုပါဝင္လာရန္အေရးႀကီးလွေၾကာင္း Grant ကေျပာပါသည္။

Yangon chronicle